Γενικά

Όπου σταθεί κι όπου βρεθεί κανείς, δεν ακούει τίποτε άλλο παρά δραματικές ιστορίες για φόρους που κλονίζουν μαζικά τους φορολογουμένους και τα νοικοκυριά. Έπειτα από τρία χρόνια συνεχούς επιβολής έκτακτων φόρων, άμεσων και έμμεσων, η φορολογική ικανότητα των πολιτών τείνει να εξαντληθεί, καθώς σε καιρό εισοδηματικών απωλειών τα φορολογικά βάρη γίνονται δυσβάσταχτα.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εξαιτίας του υπερβάλλοντος φορολογικού βάρους αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να βγάλουν στο σφυρί ακόμα και πατρογονικά ακίνητα σε πόλεις και χωριά. Από το 2009 και εντεύθεν επιβλήθηκαν οκτώ έκτακτες φορολογίες, οι περισσότερες των οποίων μονιμοποιήθηκαν.

Μόνο από το «χαράτσι» των ακινήτων που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ το υπουργείο Οικονομικών βεβαίωσε σε περίπου 5,5 εκατ. καταναλωτές της ΔΕΗ φόρους ύψους 5 δισ. ευρώ για το 2011 και το 2012. Από αυτά, εισπράχθηκαν το 2011 περίπου 2,18 δισ. ευρώ από 2,57 δισ. ευρώ που είχαν βεβαιωθεί. Πράγμα που σημαίνει ότι παρέμειναν ανείσπρακτα περίπου 400 εκατ. ευρώ, που αναλογούν σε περίπου 350.000 φορολογουμένους. Για το 2012 έχουν βεβαιωθεί επίσης 2,56 δισ. ευρώ και μέχρι τώρα έχουν εισπραχθεί περίπου 900 εκατ. ευρώ. Και υπάρχει η εκτίμηση ότι θα παρουσιαστεί αντίστοιχη απόκλιση. Γεγονός που φανερώνει τη δυσκολία σημαντικής μερίδας φορολογουμένων να πληρώσει το «χαράτσι» διακινδυνεύοντας ακόμη και το ενδεχόμενο κατασχέσεων.

Ταυτόχρονα «τρέχουν» ανείσπρακτοι φόροι προηγούμενων ετών όπως ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας του 2010, του 2011 και του 2012. Μόλις τώρα εστάλησαν 151.000 εκκαθαριστικά για το 2010, με τα οποία διεκδικούνται 381 εκατ. ευρώ. Για το 2011 και 2012 θα διεκδικηθούν συνολικά άλλα περίπου 1,2 δισ. ευρώ. Το 2009 επίσης 1.523.310 φορολογούμενοι εκλήθησαν να πληρώσουν 446,5 εκατ. ευρώ και τελικά το κράτος εισέπραξε 387 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, ο φόρος εισοδήματος εκτινάχτηκε στα ύψη εξαιτίας της κατάργησης του αφορολογήτου, των εκπτώσεων για τα παιδιά και των φοροαπαλλαγών. Επίσης, στο ίδιο διάστημα ο ΦΠΑ εκτινάχτηκε στο 23% και οι φόροι κατανάλωσης σε καύσιμα, τσιγάρα και ποτά απογειώθηκαν, χωρίς κατ’ ανάγκη να φέρουν και τα αναμενόμενα έσοδα. Η ύφεση περιόρισε τη ζήτηση, γονάτισε τις επιχειρήσεις, το λαθρεμπόριο άνθησε και το οικονομικό περιβάλλον έγινε σκοτεινό και αβέβαιο.

Αυτή τη στιγμή η ελληνική οικονομία μοιάζει παγιδευμένη σε ναρκοπέδιο φόρων. Όπως λένε επιχειρηματίες, τραπεζίτες και εργαζόμενοι, κανείς δεν μπορεί να κάνει ούτε βήμα χωρίς να πληρώσει ολοένα υψηλότερους φόρους. Ακόμη και η αύξηση της φορολογίας των τόκων των καταθέσεων από 10% σε 15% θα επιβληθεί αναδρομικά και για τους τόκους που βεβαιώθηκαν το 2012 και μπαίνουν στους λογαριασμούς το 2013.

Έτσι, τα ληξιπρόθεσμα χρέη φυσικών και νομικών προσώπων αυξάνονται κάθε μήνα 1 δισ. ευρώ και απειλούν την οποία πρόοδο συντελείται στον δημοσιονομικό τομέα. Ενδεικτικό του προβλήματος είναι το γεγονός ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη στα τέλη του 2012 είχαν εκτιναχτεί στα 53 δις ευρώ από περίπου 40 δισ. ευρώ στα τέλη του 2011. Και όλα αυτά τη στιγμή που η τρόικα δεν επιτρέπει περαιώσεις και ουσιαστικές ρυθμίσεις, που θα αντιμετώπιζαν το φορολογικό βάρος σε καιρούς οικονομικού χειμώνα. Το κακό είναι επίσης ότι η προαναγγελθείσα φορολογική μεταρρύθμιση έμεινε στα χαρτιά.

Το τελευταίο φορολογικό νομοσχέδιο έλυνε θέματα εισπρακτικά και τίποτε άλλο και η μεταρρύθμιση που θα μείωνε το βάρος των φόρων για τις επιχειρήσεις παραπέμφθηκε στις ελληνικές καλένδες. Γίνεται φανερό από τα παραπάνω ότι η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να επιβιώσει σε αυτό το ναρκοπέδιο φόρων, που υπονομεύει τους πάντες και τα πάντα, αφού περιορίζει και την ελάχιστη κατανάλωση και δεν εμπνέει κανέναν επενδυτή.

tovima

Ακόμα και οι συνεπείς λύγισαν από τους δυσβάστακτους φόρους, αφού με «πετσοκομμένους» τους μισθούς δεν κατάφεραν να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους.

Πάνω από 13 δισ. αυξήθηκαν τα «φέσια» προς το Κράτος μέσα σε ένα χρόνο. Ασφυξία των νοικοκυριών από τους πολλούς φόρους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τέλος του 2012 το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο διαμορφώθηκε στα 56,7 δισ ευρώ: Μόνον μέσα στην χρονιά που μας πέρασε οι ανεξόφλητες υποχρεώσεις παρουσίασαν αύξηση 13,2 δισ ευρώ! Από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών το υπουργείου Οικονομικών κατάφερε να βάλει στα ταμεία 2,8 δισ ευρώ και αυτό, κυρίως λόγω των ευνοϊκών ρυθμίσεων που ίσχυσαν πέρυσι για τον διακανονισμό οφειλών.

Ειδικότερα:

1. Οι παλαιές ληξιπρόθεσμες οφειλές ανέρχονται στο ποσό των 43,5δισ. ευρώ.

2. Από τα παλαιά ληξιπρόθεσμα χρέη το ελληνικό δημόσιο κατάφερε να εισπράξει 1,4 δισ. ευρώ

3. Οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές ανέρχονται στο ποσό των 13,2 δισ. ευρώ. Κατά μέσο όρο κάθε μήνα 1,1 δισ. ευρώ ήταν οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές.

4. Από τις νέες οφειλές το ελληνικό δημόσιο έχει εισπράξει 1,4 δισ. ευρώ εκατ. ευρώ ενώ διεγράφησαν και οφειλές ύψους 200 εκατ. ευρώ.

Αν και η τρόικα έχει βγάλει «κόκκινη κάρτα» σε γενικευμένες ρυθμίσεις, το οικονομικό επιτελείο μελετά εναλλακτικούς τρόπους για το πώς θα διαχειριστεί το πρόβλημα.

Σε πρώτη φάση θα εφαρμοστεί πάντως η διάταξη που ψηφίστηκε με τον κυρωτικό νόμο και προβλέπει ότι κατά την εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου έναντι τρίτων, θα παρακρατούνται κατά προτεραιότητα οι οφειλές των ιδιωτών προς το Δημόσιο.

Η τρόικα ζητά, ωστόσο, μηχανισμό αυτόματης προειδοποίησης για τα 2,3 εκατομμύρια μικροοφειλέτες, που χρωστάνε 1,1 δισ ευρώ συνολικά και κάτω από 3.000 ευρώ ο καθένας, την αυτόματη αναγκαστική άμεση χρέωση των τραπεζικών λογαριασμών των οφειλετών, την ανάθεση είσπραξης οφειλών στο 10% του προσωπικού των ΔΟΥ, καθώς και την ανάθεση στη Μονάδα Μεγάλων Οφειλετών και των 5.770 υπόχρεων με χρέη από 300.000 έως 1 εκατ. ευρώ.

Με βάση το Μνημόνιο, έως τέλος 2013, θα πρέπει να έχουν εισπραχθεί 1,9 δισ ευρώ από τις παλιές οφειλές και το 24,5% από τις νέες οφειλές. Η τρόικα ζητά, επίσης, την αυστηρή εφαρμογή του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, που προβλέπει μεταξύ άλλων την άσκηση ποινικής δίωξης για οφειλές πάνω από 5.000 ευρώ, κατασχέσεις κινητών και ακινήτων, κατασχέσεις μισθών- συντάξεων, που ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ και με προϋπόθεση η κατάσχεση του 25% να μη μειώνει τις αποδοχές κάτω από τα 1.000 ευρώ.

matrix

Στις ΗΠΑ ο μεγιστάνας και μεγαλοτοκογλύφος Γουόρεν Μπάφετ - με την άνεση της τάξης του τον κυνισμό της να τον βαφτίζει «φιλαλήθεια» – δήλωνε πρόσφατα ότι πληρώνει λιγότερους φόρους απ' ό,τι πληρώνει η γραμματέας του.

Σύμφωνα με έρευνα του «Γκάρντιαν», το 1/3 των επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, μόνο το διάστημα 2005 – 2006, εφαρμόζοντας το δόγμα της «δημιουργικής λογιστικής» και εν γνώσει των κυβερνώντων, δεν πλήρωσαν ούτε μια στερλίνα φόρο («Νέα», 8/12/2010).

*

Στο πλαίσιο των φορολογικών παραδείσων και μόνο στα νησιά Καϊμάν υπολογίζεται ότι οι καταθέσεις ξεπερνούν το 1,4 τρισ. δολάρια. Σύμφωνα με το περιοδικό «Forbs», περίπου 20 τρισ. δολάρια είναι κατατεθειμένα σε τράπεζες που έχουν την έδρα τους στους φορο-παραδείσους. Όσο για τον «Γκάρντιαν» και πάλι, σημειώνει ότι «σύμφωνα με μια συντηρητική εκτίμηση, το ένα τρίτο του παγκόσμιου πλούτου διατηρείται σε φορολογικούς παραδείσους, όπου πραγματοποιείται το 80% των διεθνών τραπεζικών συναλλαγών. Περισσότερα από τα μισά κεφάλαια των διεθνών χρηματιστηρίων «σταθμεύουν» εκεί σε κάποιο σημείο της διαδρομής τους» («Νέα», 7/1/2011).

*

Στην όμορφη πατρίδα μας το 2002 αποκαλύφθηκε ότι οι τράπεζες έβρισκαν σε μεγαλοκαταθέτες τους«παράθυρα» και τους προέτρεπαν σε εκτεταμένη φοροδιαφυγή μέσω «οφ σορ» εταιρειών. «Σέρβις σε «οφ σορ» από τράπεζες. Διευκολύνουν μεγαλοκαταθέτες να γλιτώνουν φόρο καταθέσεων και ακινήτων»σημείωναν τότε τα ρεπορτάζ στον Τύπο («Ελευθεροτυπία», 3/5/2002). Υποτίθεται ότι από το υπουργείο Οικονομικών για την εξιχνίαση αυτού του τεραστίων διαστάσεων οικονομικού σκανδάλου διεξήχθη έρευνα. Δέκα και πλέον χρόνια αργότερα, ουδείς έχει πληροφορηθεί κάτι για τα αποτελέσματά της...

*

ΠΟΣΟΙ; (1)

Το ερώτημα τέθηκε από τον Αλμέιντα Γκαρέτ, τον μεγάλο Πορτογάλο ποιητή και θεατρικό συγγραφέα του 18ου αιώνα (από το βιβλίο του Ζοζέ Σαραμάγκου, «Το Τετράδιο», εκδόσεις «Καστανιώτη»):

*

«Κι εγώ ρωτώ τους οικονομολόγους, τους πολιτικούς, τους ηθικολόγους: υπολόγισαν ποτέ τον αριθμό των ατόμων που υποχρεωτικά καταδικάζονται σε αθλιότητα, σε άνιση εργασία, σε εξαχρείωση, σε αφροσύνη, σε διεφθαρμένη άγνοια, σε ανίκητη δυστυχία, σε απόλυτη ένδεια, για να παραχθεί ένας πλούσιος;».

*

ΠΟΣΟΙ; (2)

Στην πέμπτη θέση των πιο πλούσιων ανθρώπων στον πλανήτη σύμφωνα με τη λίστα του «Bloomberg» φιγουράρει και το όνομα του Σουηδού επιχειρηματία Ingvar Kamprand, γνωστού κυρίως για τακαταστήματα ΙΚΕΑ που διαθέτει σε διάφορες γωνιές του κόσμου. Η περιουσία του εν λόγω το 2012 – παρά την καπιταλιστική κρίση – αυξήθηκε και το συνολικό «θησαυροφυλάκιό» του έφτασε να αποτιμάται στα42,9 δισεκατομμύρια δολάρια.

Μια απάντηση για το «πώς γίνονται τα λεφτά» σε αυτόν το μάταιο κόσμο ο κ. Kamprand την έδωσε πριν λίγο διάστημα και στην πατρίδα μας.

Ο υπερογδοντάχρονος μεγαλοκαπιταλιστής, μέλος της χιτλερικής ναζιστικής νεολαίας στα νιάτα του,κάνοντας χρήση του προσχήματος της κρίσης

(λέμε «πρόσχημα» γιατί στην περίπτωσή του η επίκληση της κρίσης μόνο προσχηματική είναι, αφού η κρίση τον κάνει πιο πλούσιο)

...ο κ. Kamprand, λοιπόν, μετά των εγχώριων συνεταίρων – αντιπροσώπων του, «έπεσε» με τον «όγκο» των δισεκατομμυρίων του πάνω στους εργαζόμενους κι εκμεταλλευόμενος και τη νομοθεσία επέβαλε τον περασμένο Νοέμβρη ατομικές συμβάσεις εργασίας με μείωση μισθών σε ποσοστό 11%. Απέλυσε όποιον αρνήθηκε να υπογράψει ατομική σύμβαση εργασίας με μείωση μισθού. Εντατικοποίησε ακόμη περισσότερο τη δουλειά των μισθωτών σκλάβων στην πολυεθνική του.

Ετσι ο ελληνικός λαός, στο σύνολό του, και οι εργαζόμενοι στα ΙΚΕΑ, ειδικότερα, μπορούν να ελπίζουν ότι στην ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της περιουσίας του κ. Kamprand εντός του 2013

– όπως προσδοκά ο κ. Σαμαράς ο οποίος συναντιέται με εκπροσώπους πολυεθνικών στη χώρα και ο οποίος σήμερα ανακοινώνει «επενδυτικό» πρόγραμμα –

θα έχουν κι αυτοί τη δική τους, ιδιαίτερη, συμβολή...

*

ΠΟΣΟΙ; (3)

H αμερικανική αλυσίδα «Walmart» αυτοπροσδιορίζεται ως ο μεγαλύτερος λιανοπωλητής του πλανήτη. Στις αρχές του 2012 λειτουργούσε περισσότερα από 9.600 καταστήματα σούπερ μάρκετ σε 28 χώρες του κόσμου με περισσότερους από 2,1 εκατομμύρια εργαζόμενους.

Μέσα στο 2012 οι καθαρές πωλήσεις της πολυεθνικής άγγιξαν τα 444 δισ. δολάρια.

Οι Κρίστι Γουόλτον, Τζιμ Γουόλτον, Ρομπ Γουόλτον και η Αλις Γουόλτον είναι οι ιδιοκτήτες «Walmart» και συμπεριλαμβάνονται στη λίστα του «Bloomberg» με περιουσία 29,5 δισ., 28,1 δισ., 27,5 δισ. και 27,1 δισ. δολάρια, αντίστοιχα.

Μόλις τον περασμένο Νοέμβρη οι 1,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι της «Walmart» στις ΗΠΑ προχώρησαν σε απεργία, βγήκαν στους δρόμους 46 Πολιτειών και κατήγγειλαν τις συνθήκες εργασίας στην πολυεθνική που προσομοιάζουν με κάτεργο και όπου ο συνδικαλισμός όχι μόνο απαγορεύεται αλλά διώκεται.

Μια από τις πιο... φιλεργατικές τακτικές της «Walmart» απέναντι στους εργαζόμενούς της είναι να αφαιρεί τις καρέκλες από τους ηλικιωμένους υπαλλήλους της, ειδικά αυτούς που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη, ώστε να τους εξουθενώνει από την ορθοστασία και να τους εξαναγκάζει σε παραίτηση ώστε να απαλλάσσεται από τις αποζημιώσεις για τη συνταξιοδότησή τους...

Ν. Μπογιόπουλος

Δριμεία κριτική στο ελληνικό φορολογικό νομοσχέδιο ασκεί η Wall Street Journal, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα θα πρέπει να ξεφύγει από την παγίδα λιτότητας που επιβάλλουν ΕΕ και ΔΝΤ και ότι οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις «τιμωρητικού χαρακτήρα» που γίνονται στην χώρα, θα... οδηγήσουν την οικονομία σε περαιτέρω συρρίκνωση, αντί να την βοηθήσουν να αναπτυχθεί.

«Μπορεί μια χώρα να οδηγηθεί η ίδια, μέσω των φόρων της, στην οικονομική λήθη; Ένας εξωτερικός παρατηρητής θα μπορούσε κάλλιστα να συμπεράνει ότι η Ελλάδα διεξάγει ένα πείραμα για να διαπιστώσει αν όντως μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο», σημειώνει η WSJ, με αφορμή την αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των νομικών προσώπων (αδιανέμητα κέρδη) στο 26% από 20% και του ανώτατου συντελεστή φορολόγησης του ατομικού εισοδήματος στο 42% από 40%.

Υπογραμμίζοντας ότι, σχεδόν τρία χρόνια μετά την πρώτη διάσωσή της, η Ελλάδα εξακολουθεί να εξαρτάται από την ΕΕ και το ΔΝΤ για τη χρηματοδότηση του δημοσιονομικού της ελλείμματος και την μετακύλιση υφιστάμενου χρέους, η WSJ σημειώνει ότι το ελληνικό χρέος «έχει ανέλθει στο 170% από το 120% όπου βρισκόταν όταν παρενέβη για πρώτη φορά η ΕΕ» και επισημαίνει ότι σήμερα σχεδόν όλο το χρέος της Ελλάδας ανήκει στους Ευρωπαίους γείτονες της και στο ΔΝΤ.

Και ενώ είναι κατανοητό, όπως σημειώνει, ότι οι εν λόγω πιστωτές αναμένουν και επιθυμούν να πληρωθούν, η επιμονή τους στο θέμα της αύξησης των φόρων δεν θα αυξήσει τις πιθανότητες να πάρουν πίσω τα λεφτά τους, εκτιμά στο άρθρο της η εφημερίδα, δεδομένου ότι η ελληνική οικονομία συρρικνώνεται επί πέντε συναπτά έτη.

«Η Αθήνα υποστηρίζει ότι οι νέοι φόροι θα φέρουν φέτος έσοδα ύψους 2,3 δισ. ευρώ. Στοίχημα ότι αυτά τα τελευταία μέτρα, όπως και οι προηγούμενοι «γύροι» υψηλών φόρων θα πέσουν έξω», αναφέρει το δημοσίευμα, το οποίο υπογραμμίζει πως την ίδια στιγμή οι γείτονες της Ελλάδας κατανοούν τα οφέλη της χαμηλότερης φορολόγησης.

«Στη Βουλγαρία, η οποία αναμένεται ανάπτυξη 1,5% φέτος, ο φόρος επιχειρήσεων ανέρχεται στο 10% και των φυσικών προσώπων και πάλι στο 10%. Στην Τουρκία ο φόρος εισοδήματος επιχειρήσεων φτάνει στο 20% με την ανάπτυξη να αναμένεται να ανέλθει γύρω στο 4% φέτος» επισημαίνει η WSJ, προσθέτοντας:

«Ακούμε συνεχώς ότι η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει πιο ανταγωνιστική την οικονομία της. Κάτι που είναι αληθές. Αλλά δεν θα το πετύχει κάνοντας πιο τιμωρητικό τον φορολογικό της κώδικα. Η Ελλάδα πρέπει να εξέλθει από την παγίδα λιτότητας της ΕΕ και του ΔΝΤ και ένας τρόπος να το κάνει αυτό θα ήταν με την εφαρμογή ενός ενιαίου φόρου (flat tax). Ο δρόμος που ακολουθείται αυτή την στιγμή μόνο σε μεγαλύτερα δεινά οδηγεί», καταλήγει η εφημερίδα.
 

ethnos