Ελλάδα

Δόθηκε σήμερα για διαβούλευση και στη συνέχεια θα κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή, ο ενιαίος φόρος ακινήτων (ΕΝΦΑ) που θα ισχύσει από 1/1/2014, σε αντικατάσταση του έκτακτου ειδικού τέλους ακινήτων και του ΦΑΠ.

Όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου οικονομικών:

«Ο ενιαίος φόρος ακινήτων κινείται στην κατεύθυνση των λιγότερων χρημάτων από περισσότερους πολίτες. Ο νέος φόρος ακινήτων είναι μεσοσταθμικά μειωμένος κατά 16% σε σχέση με τον προηγούμενο φόρο.

Όμως, δεν πρόκειται για φόρο περιουσίας, αλλά για φόρο που επιβάλλεται ανά ακίνητο, αντικαθιστά το ΕΕΤΗΔΕ και τον ΦΑΠ, έχει προοδευτικότητα, βοηθά την φορολογική Διοίκηση καθώς ξέρει ακριβώς το φόρο που θα εισπράξει σε αντίθεση με το φόρο περιουσίας που αλλάζει ανάλογα με το ιδιοκτησιακό καθεστώς και επιβάλλεται ανεξαρτήτως του είδους του προσώπου : είτε είναι φυσικό είτε νομικό, είτε νομική οντότητα.

Αποτέλεσμα: Είναι ένας δικαιότερος φόρος καθώς υπάρχει διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στα εντός και στα εκτός σχεδίου πόλης ακίνητα, αλλά και μέσω του περιορισμού των φοροαπαλλαγών.

Επίσης, είναι χαμηλότερος από τον προηγούμενο φόρο, ενώ για τους αγρότες όπου για πρώτη φορά πληρώνουν, προκύπτει ένα ελάχιστο κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 90% των αγροτεμαχίων βρίσκεται μέσα στις 3 πρώτες ζώνες όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 1,5 έως 2,25 ευρώ ανά στρέμμα.

Αυτό δεν συνιστά υπερφορολόγηση των αγροτών, καθώς καλούνται να καταβάλλουν έναν ελάχιστο φόρο για να μπορέσει να μειωθεί η επιβάρυνση στα αστικά ακίνητα.

Οι αγρότες δεν είναι μια ομάδα περιθωριοποιημένων που χρήζουν ιδιαίτερης προστατευτικής μεταχείρισης. Είναι ένας από τους πιο χρήσιμους και περήφανους κλάδους. Είναι ένα από τα πιο ζωντανά κύτταρα της Ελλάδας και οφείλουν όπως όλα τα υπόλοιπα κύτταρα να συνεισφέρουν στην επιβίωση και την εύρυθμη λειτουργία της χώρας μας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.

Κατανοώντας όμως τη δύσκολη περίοδο που διανύει ο αγροτικός κλάδος η Κυβέρνηση αποφάσισε την ελάχιστη φορολογία των αγροτεμαχίων για πρώτη φορά ενώ εξαιρούνταν όλα τα προηγούμενα χρόνια. Σε μια εξαιρετικά κατάσταση επιλέγονται και έκτακτες λύσεις. Ο αγροτικός κόσμος καλείται μέσα σε μια χειμαζόμενη κατάσταση να συνεισφέρει το ελάχιστο ώστε όλοι μαζί να βγούμε από την κρίση μια ώρα αρχύτερα.

Αντίθετα, απαλλάσσονται από το φόρο ή πληρώνουν με μεγάλη έκπτωση οι οικονομικά ασθενέστερες τάξεις. Συγκεκριμένες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, άτομα με αναπηρία, πολύτεκνοι και φτωχά νοικοκυριά) με οικονομική αδυναμία, είτε εξαιρούνται είτε έχουν πολύ σημαντικές ελαφρύνσεις. Δεν πρόκειται να πληρώσουν πολίτες που αντικειμενικά δεν μπορούν».

Κύρια χαρακτηριστικά του ενιαίου φόρου ακινήτων

Κατηγορίες Ακινήτων:

Κτίρια

Ακολουθήθηκε το μοντέλο ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ)

Έχει όμως πολλές περισσότερες φορολογικές ζώνες (20) σε σχέση με το ΕΕΤΗΔΕ.

Η διαφορά ΕΕΤΗΔΕ –ΕΝΦΑ είναι κατά μ.ο. -16%. Η διαφορά ξεκινά από μείον 10 και φθάνει στο μείον 29% χαμηλότερα από τον προηγούμενο φόρο.

Στις 5 πρώτες ζώνες βρίσκεται το 85% των κτηρίων.

Ο φόρος αυξομειώνεται ανάλογα με συντελεστές παλαιότητας, ορόφου (αυξάνεται από τον 2ο όροφο και πάνω) και προσόψεως.

Οι μονοκατοικίες θα έχουν συντελεστή 1,03 και θα προσμετράται η ηλικία τους.

Προσοχή: μόλις το 0.6% των μονοκατοικιών θα πληρώσει μεγαλύτερο φόρο σε σχέση με τον προηγούμενο.

Σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως όταν πρόκειται για οικοδομές της τελευταίας 10ετίας, επειδή η ΔΕΗ υπολόγιζε κύριους και βοηθητικούς χώρους ενιαία, και τώρα αυτό διαχωρίζεται, θα προκύπτει χαμηλότερος φόρος.

Γήπεδα εντός σχεδίου (αστικά οικόπεδα)

Υπολογίζεται η τιμή του οικοπέδου όπως υπολογίζεται και τώρα

25 οι φορολογικές ζώνες από 20ευρ/στρ – 30.000 ευρ/στρ

Τα ¾ των οικοπέδων βρίσκονται σε ζώνες που πληρώνουν μέχρι 250 ευρ/στρ

Συνήθως οι εκτάσεις στα αστικά οικόπεδα δεν είναι μεγάλες και πολλές φορές οι συνδικαιούχοι μοιράζονται τον φόρο.

Η όποια φορολογία μένει για αστικό οικόπεδο στο οποίο υπάρχει κτίσμα είναι -25%.

Νομικό πρόσωπο: ο Φόρος πλέον εκπίπτει ως δαπάνη και άρα αυτό που καταβάλλεται είναι μειωμένο κατά 26%

Σε αγροτεμάχια που έχουν μέσα κτίριο, μπορεί να χαρακτηριστεί ως βοηθητικό κτίριο και να πληρώνει 10%

Γήπεδα εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια)

Το 90% των μην αστικών οικοπέδων βρίσκεται μέσα στις 3 πρώτες ζώνες όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 1,5 έως 2,25 ευρώ ανά στρέμμα.

Θα υπάρχουν 10 ζώνες

Θα προσμετράται και ο συντελεστής τοποθεσίας, αλλά και ο συντελεστής χρήσης ( μονοετής καλλιέργεια 1, ελαιώνας 2, πολυετής καλλιέργεια: 2,5)

Βοηθητικός χώρος σε αγροτεμάχιο : φόρος 10%

Τα μαντριά θα πληρώνουν κανονικό φόρο

Ποιοι δεν απαλλάσσονται και ουσιαστικά για πρώτη φορά φορολογούνται

Κόμματα

Συνδικαλιστικές οργανώσεις

Κτίρια Νοσοκομείων που αξιοποιούνται εμπορικά

Ακίνητα και εκτάσεις επιταγμένες από το στρατό

Τράπεζα της Ελλάδος

Ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου

Απαλλαγές - Ευπαθείς ομάδες

50% έκπτωση στο φόρο για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα (7.000 + 1000 για κάθε παιδί)

100% απαλλαγή για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και 3 ή περισσότερα παιδιά (δηλαδή: έως 11.000)

Νομικά πρόσωπα

Αναβολή της πληρωμής του φόρου αν έχει χαμηλό τζίρο (δηλαδή όταν ο τζίρος δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του φόρου

Αναβολή της πληρωμής του φόρου αν έχει υποστεί 30% μείωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

ρεαλ

Μέσα σε 10 ημέρες θα πρέπει να αποπληρώνονται τα πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις, εφόσον δεν ξεπερνούν τις 300.000 ευρώ, ορίζει με Απόφαση του ο Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων, κατ' εφαρμογήν των νέων διατάξεων του τελευταίου φορολογικού νόμου για τις παραβάσεις, ενώ και στη περίπτωση της διοικητικής επίλυσης, θα πρέπει να καταβάλλεται το 60% του ποσού.

Η Απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ και ισχύει από τη Πέμπτη, θα χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης στους φοροπαραβάτες, μικρούς και μεγάλους, στον έντονο απόηχο των στοιχείων που δείχνουν, όμως, πρόστιμα ύψους περίπου 24 εκατ. Ευρώ που αφορούν σε παραβάσεις έμμεσων φόρων και άλλα 194 εκατ. Ευρώ που αφορούν σε παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, έχουν μπει ήδη στο "σακούλι" των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ

(ΦΕΚ Β' 2554/10-10-2013)
 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (15η)
ΤΜΗΜΑ Β'

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ. : 101 84 Αθήνα
Πληροφορίες : Σταθάς Δημήτρης
Τηλέφωνο : 210-3642682 210-3610030 210-3610065

ΠΟΛ 1226/2013

Θέμα: «Διαδικασία βεβαίωσης και καταβολής των ποσών που προκύπτουν μετά τον επανυπολογισμό των προστίμων με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 55 και των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α')»

ΑΠΟΦΑΣΗ

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α').

2. Την ΠΟΛ.1208/3.9.2013 (ΦΕΚ 2306 Β') απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων "Διαδικασία βεβαίωσης και καταβολής των ποσών που προκύπτουν μετά τον επανυπολογισμό των προστίμων με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 55 και των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170)".

3. Την ανάγκη επανακαθορισμού της διαδικασίας βεβαίωσης και καταβολής των ποσών που προκύπτουν μετά τον επανυπολογισμό των προστίμων με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 55 και των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α').

4. Ότι με την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, αντίθετα εκτιμάται ότι, μετά τον επανυπολογισμό των υπόψη προστίμων, θα αυξηθούν οι εισπράξεις των δημοσίων εσόδων.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τα ποσά που προκύπτουν μετά τον επανυπολογισμό των προστίμων, με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 55 και των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'), βεβαιώνονται και καταβάλλονται ως εξής:

1. Τα ποσά προστίμων που μετά τον επανυπολογισμό τους είναι μέχρι και τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ:

α) Εντός των δέκα (10) επόμενων εργάσιμων, για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, ημερών από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου με το ευνοϊκότερο καθεστώς (περιπτώσεις α' και β' της παραγράφου 4 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013) ή την αποδοχή του πρακτικού διοικητικής επίλυσης της διαφοράς (πρακτικό αποδοχής της διαφοράς) με το ευνοϊκότερο καθεστώς (περίπτωση γ' της παραγράφου 4 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013), βεβαιώνεται και καταβάλλεται το εξήντα τοις εκατό (60%) του οφειλόμενου ποσού.

β) Μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα, από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου με το ευνοϊκότερο καθεστώς ή την αποδοχή του πρακτικού διοικητικής επίλυσης της διαφοράς (πρακτικό αποδοχής της διαφοράς) με το ευνοϊκότερο καθεστώς, βεβαιώνεται και καταβάλλεται το υπόλοιπο σαράντα τοις εκατό (40%) του οφειλόμενου ποσού.

2. Τα ποσά προστίμων που μετά τον επανυπολογισμό τους υπερβαίνουν τις τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ σε πέντε (5) ίσες δόσεις, με τον περιορισμό ότι η κάθε δόση δεν είναι μικρότερη των εκατόν ογδόντα χιλιάδων (180.000) ευρώ, εκτός της τελευταίας.

Η πρώτη βεβαιώνεται και καταβάλλεται εντός των δέκα (10) επόμενων εργάσιμων, για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, ημερών από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου με το ευνοϊκότερο καθεστώς (περιπτώσεις α' και β' της παραγράφου 4 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013) ή την αποδοχή του πρακτικού διοικητικής επίλυσης της διαφοράς (πρακτικό αποδοχής της διαφοράς) με το ευνοϊκότερο καθεστώς (περίπτωση γ' της παραγράφου 4 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013), η δεύτερη μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα, από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου με το ευνοϊκότερο καθεστώς ή την αποδοχή του πρακτικού διοικητικής επίλυσης της διαφοράς (πρακτικό αποδοχής της διαφοράς) με το ευνοϊκότερο καθεστώς και οι υπόλοιπες τρεις μέχρι την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, ημέρα των μηνών που ακολουθούν.

3. Η απόφαση αυτή ισχύει από την υπογραφή της και καταλαμβάνει και τις υποθέσεις για τις οποίες δεν έχει παρέλθει η προθεσμία βεβαίωσης και καταβολής της πρώτης δόσης των παραγράφων 1 και 2 της παρούσας.

4. Η απόφαση ΠΟΛ.1208/3.9.2013 (ΦΕΚ 2306 Β') καταργείται από την έναρξη ισχύος της παρούσας.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη της Γραμματείας

Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων
Θ. Θεοχάρης
​

Μαύρος Οκτώβρης για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που, μέσα σε έναν μήνα, καλούνται να πληρώσουν δόσεις όχι για έναν, ούτε για δύο, αλλά έως και τέσσερα διαφορετικά χαράτσια, πάνω στο ίδιο ακίνητο.

Μέσα στον Οκτώβριο τρέχουν οι πληρωμές για τρία εκκαθαριστικά ΦΑΠ (2011, 2012 και 2013), αλλά και για το Ενιαίο Εδικό Τέλος Ακινήτων – ΕΕΤΑ.

Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα όμως και γα όσους εχουν ένα εξοχικό ή μία τουλάχιστον δευτερεύουσα κατοικία. Εκτός από τους τρεις ΦΑΠ που επιβάλλονται φέτος για το σύνολο της περιουσίας (αν ξεπερνά συνολικά τα 200.000 ευρώ σε αντικειμενική αξία), «τιμωρεί» και κάθε ένα ακίνητο ξεχωριστά.

Με τα δεδομένα οικογένειες με ένα σπίτι στην πόλη και ένα εξοχικό, θα χάσουν το λογαριασμό για το τι πληρώνουν και γιατί κάθε εβδομάδα.

Και αυτά που θα κληθούν σχεδόν ταυτόχρονα μέσα στη μήνα να πληρώσουν δεν είναι λίγα:
-ΦΑΠ του 2011 που εκκρεμεί
-ΦΑΠ του 2012 που άρχισε να πληρώνεται μαζί με του 2011
- ΦΑΠ του 2013, για το οποίο μόλις προχθές απεστάλησαν τα εκκαθαριστικά μέσω ίντερντ
- ΕΕΤΑ για το σπίτι στην πόλη
-ΕΕΤΑ για το εξοχικό.

Συγκεκριμένα: ΦΑΠ-ες συνεχόμενες

Από την επόμενη εβδομάδα η Γενική Γραμματεία Δημοσίων θα δώσει τη δυνατότητα στους φορολογούμενους να προχωρούν σε διορθώσεις λαθών στο Taxisnet υποβάλλοντας τροποποιητική δήλωση στοιχείων ακινήτων για τα οποία έχει εκδοθεί με λάθη ο ΦΑΠ του 2013, καθώς αρκετοί διαπιστώνουν ήδη πως υπάρχουν πολλά τέτοια.

Παράλληλα, θα δηλώνονται και τα αγροτεμάχια, για να πληρώνουν το 2014 και όσοι δεν πλήρωναν φόρο ποτέ ως τώρα για τα ακίνητα αυτά.
 

Συγκλονίζουν τα στοιχεία για την φοροδιαφυγή στην Ελλάδα η οποία εκτιμάται στα 28 δισεκατομμύρια ευρώ, με "πρωταγωνιστές" ελεύθερους επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου, ενώ ακολουθούν τα μηχανολογικά επαγγέλματα, η εκπαίδευση, οι λογιστικές και νομικές υπηρεσίες.

Σε γεωγραφικό επίπεδο και πέραν της Αθήνας - Θεσσαλονίκης, υψηλή φοροδιαφυγή εντοπίζεται σε Ανατολική Κρήτη - Πελοπόννησο - Θεσσαλία.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η διαπίστωση πως τα επαγγέλματα που φοροδιαφεύγουν είναι εκείνα που "εκπροσωπούνται" μέσω των βουλευτών στο Ελληνικό κοινοβούλιο.

Τα στοιχεία αυτά περιέχονται σε μελέτη η οποία εκπονήθηκε απο δύο Έλληνες και έναν Αμερικανό, καθηγητές του Πανεπιστημίου του Σικάγου και του Πολυτεχνείου της Βιρτζίνια των ΗΠΑ  και βασίζονται σε τραπεζικά δεδομένα.

Πρόκειται για τους Adair Morse και Μαργαρίτα Τσούτσουρα απο το Πανεπιστήμιο του Σικάγο καθώς και Νικόλαο Αρταβανή απο το Πολυτεχνείο της Βιρτζίνια.

Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης, οι ίδιοι αναφέρουν τα εξής:

"Αξιοποιώντας τραπεζικά δεδομένα σχετικά με το δανεισμό των νοικοκυριών, εκτιμούμε ότι η διαφεύγουσα φορολογητέα ύλη εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες το 2009 στην Ελλάδα ανέρχεται στα 28 δισ. ευρώ. 

Η εκτίμησή μας αυτή βασίζεται σε μία νέα προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία σε χώρες όπως η Ελλάδα στις οποίες έχει διαμορφωθεί ένα περιβάλλον, στο οποίο οι οικονομικές μονάδες (άτομα και επιχειρήσεις) ενεργούν μεν μέσα στο πλαίσιο της επίσημης οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα αποκρύπτουν, μερικώς, εισοδήματα από τις φορολογικές αρχές, ο ιδιωτικός τομέας και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να παραμείνουν ανταγωνιστικά προσαρμόζονται σε αυτό το περιβάλλον. Αυτό το περιβάλλον χαρακτηρίζεται ως «μερικώς τυπικό» (semi-formal). Οι τράπεζες προσαρμόζονται στο εν λόγω μερικώς τυπικό περιβάλλον προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές, χορηγώντας δάνεια βάσει των εκτιμήσεών τους για τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών και όχι βάσει των δηλωθέντων εισοδημάτων τους. 

Ως απόδειξη της εν λόγω προσαρμογής, σημειώνουμε ότι ο αυτοαπασχολούμενος στην Ελλάδα εμφανίζεται να δαπανά το 82% των δηλωθέντων εισοδημάτων του στην εξυπηρέτηση χρεών (σε ορισμένους κλάδους π.χ. χρηματοπιστωτικών, ιατρικών και νομικών υπηρεσιών, το ποσοστό αυτό υπερβαίνει το 100%). Είναι εύληπτο ότι η πιθανότητα να πηγαίνουν 82 λεπτά από κάθε ευρώ του μισθού στην εξυπηρέτηση χρεών είναι πρακτικά ανέφικτη. Ο γενικός κανόνας για την χορήγηση πιστώσεων υποδεικνύει τη μη χορήγηση δανείου, στην περίπτωση που το αναγκαίο ποσό για την εξυπηρέτηση των χρεών υπερβαίνει το 30% του εισοδήματος. Συνεπώς, οι τράπεζες προσαρμόζουν τις 
αποφάσεις τους, αναφορικά με τη χορήγηση πιστώσεων, συνεκτιμώντας ότι το πραγματικό εισόδημα είναι υψηλότερο του δηλωθέντος. 

Στόχος της εργασίας μας είναι να αξιοποιήσουμε τα λεπτομερή δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας, προκειμένου να παρέχουμε μια εκτίμηση της φοροδιαφυγής συνολικά στην Ελλάδα αλλά και ανά επαγγελματικό κλάδο. Επίσης, επιχειρούμε την ανάλυση των παραγόντων που επιτρέπουν τη συνέχιση της φοροδιαφυγής. Χρησιμοποιούμε μία πλούσια βάση δεδομένων σχετικά με τις αιτήσεις καταναλωτικής πίστης η οποία περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που συνεκτιμούνται από την τράπεζα στα μοντέλα αξιολόγησης της πιστοληπτικής της ικανότητας των πελατών. Συνδυάζουμε τα δεδομένα αυτά με τα στοιχεία από τις ελληνικές φορολογικές αρχές που αφορούν στο εισόδημα και την κατανομή του πλούτου ανά ταχυδρομικό κώδικα. 

Με βάση τις αποφάσεις που αφορούν στην πιστοληπτική ικανότητα των ατόμων που υποβάλλουν αίτηση για μακροπρόθεσμα δάνεια, πιστωτικές κάρτες, αναχρηματοδοτήσεις και στεγαστικά δάνεια, εκτιμούμε ποιο θα πρέπει να είναι το ύψος του πραγματικού εισοδήματος των αυτοαπασχολούμενων για να μπορεί να υποστηρίξει το επίπεδο των χορηγούμενων πιστώσεων. Το βασικό μας αποτέλεσμα αφορά σε ένα σύνολο πολλαπλασιαστών εισοδήματος για κάθε επαγγελματικό κλάδο, που αποτελεί το λόγο πραγματικού προς δηλωθέντος εισοδήματος. 

Εκτιμούμε ότι τα μη δηλωθέντα φορολογητέα εισοδήματα για το 2009 ανέρχονται στα 28 δισεκατομμύρια ευρώ, μόνο για τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Με φορολογικό συντελεστή 40%, τα διαφυγόντα φορολογικά έσοδα υπολογίζονται στο 31% του ελλείμματος του προϋπολογισμού του 2009 (ή στο 48% του 2008). Το μέσο πραγματικό εισόδημα των αυτοαπασχολούμενων είναι 1,92 φορές μεγαλύτερο από το δηλωθέν. 

Οι εκτιμήσεις αυτές είναι συντηρητικές για δύο λόγους:

Πρώτον, οι τράπεζες μπορεί να προβαίνουν σε κούρεμα της εκτίμησής τους για το πραγματικό εισόδημα, στο βαθμό που είναι λιγότερο πρόθυμες να προβούν σε δανεισμό βάσει του αδήλωτου εισοδήματος (σε σχέση με τα δηλωθέντα εισοδήματα).

Δεύτερον, οι εκτιμήσεις μας βασίζονται στην υπόθεση ότι οι μισθωτοί δεν φοροδιαφεύγουν. 

Διαπιστώνουμε ότι οι ιατροί, οι μηχανικοί, οι καθηγητές, οι οικονομολόγοι και σύμβουλοι επιχειρήσεων, οι λογιστές και οι δικηγόροι έχουν τον υψηλότερο λόγο πραγματικού προς δηλωθέν εισόδημα (βλ. τον ακόλουθο πίνακα).

Τα αποτελέσματα μας παραμένουν συνεπή σε διαφορετικά δείγματα και μοντέλα εκτίμησης.



Το φαινόμενο της φοροδιαφυγής είναι υπαρκτό σε ολόκληρη την επικράτεια, παρουσιάζεται όμως ιδιαίτερα οξυμένο στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), περιοχές της Πελοποννήσου, της Θεσσαλίας και της Ανατολικής Κρήτης (βλ. ακόλουθο χάρτη). Σημειώνουμε ότι τα ευρύματα αυτά συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τις γεωγραφικές περιοχές που παρουσιάζουν υψηλό δείκτη κατοχής πολυτελών και υπερπολυτελών αυτοκινήτων (στοιχεία του Υπουργείου Μεταφορών). 

Επίσης, η μελέτη μας καταδεικνύει την ύπαρξη φοροδιαφυγής σε όλα τα επίπεδα πλούτου (όπως αυτός προσεγγίζεται από την αντικειμενική αξία ακινήτων), με το φαινόμενο να είναι πιο εκτεταμένο για τα ανώτερα κλιμάκια.



Με βάση τα αποτελέσματα, εξετάζουμε θεωρίες σχετικά με τους λόγους που επιτρέπουν τη συνέχιση του φαινομένου της φοροδιαφυγής. Έχουμε εντοπίσει ισχυρές ενδείξεις ότι στους κλάδους όπου απαιτείται καταγραφή της οικονομικής δραστηριότητας, η φοροδιαφυγή είναι λιγότερο πιθανή, γεγονός που καταδεικνύει ότι η επιβολή φορολογικής πειθαρχίας προϋποθέτει πληροφόρηση.

Επιπλέον οι κλάδοι με την υψηλότερη μέση φοροδιαφυγή, αντιστοιχούν σε πολύ μεγάλο βαθμό με τα επαγγέλματα που αναφέρονταν σε πρόσφατο νομοσχέδιο που προτάθηκε το 2010 για την πάταξη της φοροδιαφυγής στους ελεύθερους επαγγελματίες (βλ. ανωτέρω πίνακα). Το νομοσχέδιο προέβλεπε το φορολογικό έλεγχο όσων αυτοαπασχολούμενων σε συγκεκριμένους κλάδους δηλώνουν χαμηλό εισόδημα, όμως δεν ψηφίστηκε ποτέ. Ένα ακόμα γεγονός που ενισχύει τη θεωρία έλλειψης πολιτικής βούλησης, είναι ότι τα επαγγέλματα που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο είναι κατά κύριο λόγο εκείνα που φοροδιαφεύγουν, ακόμη και εάν εξαιρέσουμε τους δικηγόρους (βλ. ακόλουθο πίνακα). 



Τα αποτελέσματα μας καταδεικνύουν ότι (i) οι εργαζόμενοι σε κλάδους όπου δεν απαιτείται καταγραφή της οικονομικής δραστηριότητας είναι ευκολότερο να φοροδιαφύγουν και ότι (ii) το πολιτικό σύστημα εμφανίζεται να μη διαθέτει την πολιτική βούληση να προβεί σε φορολογική μεταρρύθμιση."

Ειρήνη Ν., madata

Σκιές παραγραφής των υποθέσεων της περίφημης «λίστας Λαγκάρντ» πλανώνται πάνω από εσωτερικό έγγραφο του ΣΔΟΕ, με το οποίο οι «καυτοί» φάκελοι της φοροδιαφυγής μεταφέρονται αιφνιδιαστικά στην αρμοδιότητα των εφοριών.

Στο "αρχείο" των εφοριών βάζει το υπουργείο Οικονομικών τις λίστες Λαγκάρντ, Λουξεμβούργου, Λιχτενστάιν, ακινήτων Λονδίνου και εμβασμάτων προς το εξωτερικό καθώς, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου, πρέπει να μπει μια «κόκκινη γραμμή» με το παρελθόν της φοροδιαφυγής!

Αδυναμία να συνεχίσουν τη διαλεύκανση των υποθέσεων δηλώνουν οι ελεγκτές των ΔΟΥ και καταγγέλλουν ότι δεν προλαβαίνουν να ελέγξουν, ούτε τις φορολογικές δηλώσεις.

Σύμφωνα με το επίμαχο έγγραφο του ΣΔΟΕ, υποθέσεις που χειρίζονται οι Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΣΔΟΕ και έχουν ορίζοντα παραγραφής την 31/12/2013 πρέπει να μεταφερθούν τάχιστα στις οικείες ΔΟΥ, με το σκεπτικό ότι αυτές μπορούν να διατάξουν παράταση της παραγραφής κατά δύο επιπλέον χρόνια (βάσει του νόμου 4141/2013).

Έτσι, φαίνεται να αποδυναμώνεται ο ασκούμενος έλεγχος, αφού οι εφοριακοί ελεγκτές των ΔΟΥ δεν είναι (τουλάχιστον προς το παρόν) θεσμικά οπλισμένοι να διεξάγουν έρευνες με τις ίδιες εξουσίες που έχουν τα στελέχη του ΣΔΟΕ (π.χ. άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, κλπ).

Αντιδράσεις από τους εφοριακούς

Μεθοδεύσεις στην υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ αλλά και άλλων υποθέσεων καταγγέλλουν οι εφοριακοί.

Σε ανακοίνωσή της, η συνδικαλιστική παράταξη ΑΣΚΙ των εφοριακών αναφέρει ότι η μεταφορά μεγάλων υποθέσεων από το ΣΔΟΕ στις εφορίες προκαλεί σοβαρά ερωτηματικά. Και αυτό διότι οι εφορίες αυτή τη στιγμή είναι διαλυμένες, ενώ παράλληλα διαθέτουν μειωμένη νομική αρμοδιότητα σε σχέση με τις εφορίες.

Η απάντηση του ΣΔΟΕ

«Οι έλεγχοι που διατάσσονται από τις εισαγγελικές αρχές ενεργούνται αποκλειστικά από την Υπηρεσία που έχει λάβει την παραγγελία. Η λίστα Λαγκάρντ ανήκει σε αυτή την κατηγορία».

Αυτό τονίζει, σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Οικονομικών διευκρινίζοντας ότι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα δημοσιεύματα που αναφέρονται στη διαβίβαση ανέλεγκτων υποθέσεων, που περιλαμβάνονται σε διάφορες λίστες (Λαγκάρντ κ.λ.π.) από το ΣΔΟΕ στις ΔΟΥ.

Το υπουργείο Οικονομικών επισημαίνει ότι, το έγγραφο του ΣΔΟΕ που αφορά τη διαβίβαση ανέλεγκτων υποθέσεων αναφέρεται στις λοιπές περιπτώσεις και αποσκοπεί ακριβώς στην αποτροπή της παραγραφής.

ΑΜΠΕ, Ελευθεροτυπία, Δημοκρατία 

Ο νέος ενιαίος φόρος ακινήτων φαίνεται πως οριστικοποιήθηκε και παρουσιάζεται στην τρόικα για να δώσει κι εκείνει με τη σειρά της το ΟΚ.

Έτσι, το τελικό νομοσχέδιο που θα δοθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός των ημερών θα προβλέπει τα εξής:

-Στις κατοικίες ο βασικός φόρος (συντελεστής) θα ξεκινά από 2,3 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για τιμή ζώνης έως 500 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και κλιμακώνεται μέχρι τα 14 ευρώ το τ.μ., για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 5.000 ευρώ ανά τ.μ..

Παράδειγμα: Διαμέρισμα 120 τ.μ. σε περιοχή που η τιμή ζώνης είναι μεταξύ 1.001 και 1.250 ευρώ ανά τ.μ. θα επιβαρυνθεί με βασικό φόρο 420 ευρώ (120χ3,5 ευρώ ανά τ.μ. που είναι ο συντελεστής βάσει τιμής ζώνης). Εάν το διαμέρισμα είναι στο 4ο όροφο πολυκατοικίας ο βασικός φόρος θα πολλαπλασιασθεί με συντελεστή 1,04 , ήτοι θα ανέλθει στα 436,8 στρογγυλοποιημένα 437 ευρώ.

- Για τα οικόπεδα που βρίσκονται εντός σχεδίου πόλης και οικισμών το υπουργείο έχει καταρτίσει κλίμακα μοναδιαίας αξίας με 20 συντελεστές. Αυτοί οι συντελεστές συνδέονται και με κλιμάκια φόρου που ανέρχονται από 0,2 ευρώ έως και 4 ευρώ το τ.μ..

Έτσι, σε οικόπεδο εντός σχεδίου πόλης και οικισμού με μοναδιαία αξία 100 ευρώ ανά τ.μ αντιστοιχεί φόρος 0,70 ευρώ ανά τ.μ. ,σε οικόπεδο με μοναδιαία αξία 1.500 ευρώ ανά τ.μ. αντιστοιχεί φόρος 2,60 ευρώ, κ.ο.κ..

Για παράδειγμα οικόπεδο επιφάνειας 1 στρέμματος με μοναδιαία αξία 100 ευρώ ανά τ.μ. θα πληρώσει το 2014 συνολικό φόρο 700 ευρώ (1.000χ0,70 ευρώ).

- Για τον υπολογισμό του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων στα εκτός σχεδίου πόλης και οικισμών οικόπεδα και στα αγροτεμάχια ο φορολογούμενος θα πρέπει αρχικά να πολλαπλασιάσει τα τετραγωνικά μέτρα του οικοπέδου του με τον Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που έχει προσδιορίσει το υπουργείο Οικονομικών και ο οποίος ανέρχεται στα 0,0015 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Ετσι, για οικόπεδο συνολικής επιφανείας 1 στρέμματος ο βασικός φόρος θα ανέλθει σε 1,5 ευρώ. Εν συνεχεία ο φόρος θα προσαυξάνεται με συντελεστή από 1 έως 3,5 ανάλογα τη θέση του οικοπέδου και την ελάχιστη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) του (όσο ακριβή και αν είναι μια περιοχή, ο συντελεστής θέσης δεν ξεπερνά ποτέ το 3,5).

Ακόμη, θα πολλαπλασιάζεται με συντελεστή από 0,5 έως και 2,5 ανάλογα το είδος χρήσης (δασική έκταση, ελαιοκαλλιέργεια, κ.ά.), με συντελεστή από 1 έως και 3 ανάλογα την απόσταση από τη θάλασσα, αλλά και με συντελεστή 1,2 ανάλογα με το εάν έχει ή όχι πρόσβαση σε δρόμο.

Ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων θα πενταπλασιάζεται εάν υπάρχει κατοικία εντός του οικοπέδου.

σταρ