Mitsotakis china proedros
Η επίσκεψη στην Αθήνα του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, παρότι υποβαθμίστηκε επικοινωνιακά από τα ΜΜΕ, αποτελεί αντικειμενικά μείζονος σημασίας πολιτικό γεγονός και μόνο επειδή έλαβε χώρα.
Και τούτο, επειδή η σημαντικότερη, ίσως, γεωπολιτική εξέλιξη της τρέχουσας δεκαετίας, η οποία αναμένεται να επιδράσει με κοσμογονικό τρόπο στη διαμόρφωση του μελλοντικού διεθνούς συστήματος στα επόμενα χρόνια, είναι η ανάπτυξη από πλευράς της Κίνας της περιβόητης BRI (Belt and Road Initiative), του νέου "Δρόμου του Μεταξιού".

Η BRI είναι ένα σχεδιαζόμενο κολοσσιαίο πλέγμα υποδομών στα νότια ευρασιατικά παράλια, την Κεντρική Ασία, αλλά και τον απώτατο αρκτικό βορά, με τελικό στόχο την Ευρώπη. Οι υποδομές της περιλαμβάνουν αυτοκινητόδρομους, σιδηροδρομικές γραμμές, αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου και πετρελαίου, ποτάμια δίκτυα επικοινωνίας, λιμάνια κλπ. Ακόμη και ολόκληρες πόλεις. Το κόστος για την κατασκευή τους θα ανέλθει σε αρκετά τρισ. δολάρια, ενώ η ευρύτερη οικονομική τους αξία είναι απλά ανυπολόγιστη. 

Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, όλες αυτές οι υποδομές θα διαμορφώσουν μια νέα ανθρωπογεωγραφική πραγματικότητα στην Ευρασία και συνακόλουθα στο διεθνές σύστημα, με τεράστιες δυνητικές γεωπολιτικές συνέπειες. Κατά την άποψη μου, η BRI αποτελεί κομβικό στοιχείο μιας νέας γεωπολιτικής μηχανικής που οδηγεί στην ενοποίηση της Ευρασίας και εν συνεχεία στην αυτονόμησή της από το ωκεάνιο δίκτυο επικοινωνιών

Άρα, σε βάθος χρόνου ενδέχεται να οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου διπολικού παγκόσμιου συστήματος, που θα διαδεχθεί το υπό διαμόρφωση σημερινό πολυπολικό σύστημα. Αλλά αυτό είναι μια άλλη και πολύ μεγάλη κουβέντα. Σε κάθε περίπτωση, η BRI είναι η κορωνίδα και το θεμέλιο της υψηλής στρατηγικής της Κίνας και συνακόλουθα αποτελεί βασικό στοιχείο της διαμόρφωσης της γεωπολιτικής στρατηγικής των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Ευρώπης.

Επωφελής για όλους

Η BRI προκαλεί μεγάλες προσδοκίες για τα οικονομικά και γεωπολιτικά της οφέλη αλλά και φόβους και αντιδράσεις, θεωρούμενη από μεγάλο μέρος του μηχανισμού διαμόρφωσης της υψηλής στρατηγικής της Δύσης ως μια προσπάθεια "έμμεσης στρατηγικής" της Κίνας να επιτύχει ηγεμονικό ρόλο στον πλανήτη.

Από την πλευρά της, το Πεκίνο προσπαθεί να τονίσει την οικονομική διάσταση αυτού του κοσμογονικού εγχειρήματος, που δεν έχει προηγούμενο στην παγκόσμια ιστορία. Οι Κινέζοι υπογραμμίζουν ότι αυτό το σχέδιο εξασφαλίζει στις συμμετέχουσες χώρες οφέλη, με την έννοια ότι θα επωφελής για τους πάντες (win win), ακόμη και για ανταγωνιστές της, όπως η Ινδία. Ως εκ τούτου δεν θα υπάρξουν γεωπολιτικές τριβές. 

Στο πλαίσιο αυτής της δύσκολης προσπάθειας είναι μεγάλης σημασίας η συμμετοχή στην BRI χωρών που θα λειτουργήσουν ως αποσβεστήρες κραδασμών στις αντιδράσεις που τυχόν προκύψουν από τους ισχυρούς δρώντες του Δυτικού Κόσμου, οι οποίοι βλέπουν την άνοδο της Κίνας με φόβο και καχυποψία. Έτσι, λοιπόν, στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία αποτελεί σημαντικό κομμάτι της BRI, ο ρόλος της Ελλάδας είναι σημαντικός ακριβώς γιατί μπορεί να λειτουργήσει ως παράγοντας μείωσης των τριβών μεταξύ των ισχυρών δρώντων.

Μεταξύ των άλλων υποδομών που προβλέπονται να κατασκευαστούν στο πλαίσιο της BRI, είναι η δημιουργία ενός ποτάμιου δικτύου μεταφορών στα Βαλκάνια, το οποίο θα διασυνδέεται με το ποτάμιο δίκτυο μεταφορών της Κεντρικής Ευρώπης. Αυτό το δίκτυο ενδέχεται να διευκολύνει τη μεταφορά των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, κάτι που είναι κρίσιμο στοιχείο της υψηλής στρατηγικής της Δύσης, δεδομένου ότι έτσι θα μειωθεί η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ο ρόλος της Τουρκίας

Αντιθέτως, η συμμετοχή της Τουρκίας στην BRI θα μπορούσε να προκαλέσει την αντίδραση των μεγάλων διεθνών δρώντων, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, αλλά πιθανώς και της Ρωσίας. Αυτό θα συνέβαινε γιατί έτσι θα προέκυπτε μια υπερβολικά ισχυρή Τουρκία, κάτι που οι δύο μεγάλες δυνάμεις επιδιώκουν να αποφύγουν, ακριβώς γιατί έτσι πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να την ελέγξουν.

Επιπροσθέτως, μια Τουρκία αυτονομημένη από τη Δύση και με στενές σχέσεις με τη Μόσχα, αν αποκτούσε και αυξημένο ρόλο στην BRI θα μπορούσε να εντείνει περαιτέρω τους φόβους της Ουάσιγκτον, δεδομένης και της στενής σχέσης Κίνας-Ρωσίας. Συνακόλουθα, ο ήδη υπάρχων φόβος των ΗΠΑ έναντι της Κίνας θα συνδυαζόταν με το φόβο και την καχυποψία των Αμερικανών έναντι της Ρωσίας και της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να κινδυνεύσει να προκληθεί μια βίαιη αντίδραση από πλευράς τους, με όποια επίπτωση θα είχε αυτή στην ίδια την BRI.

Με μια αρχική ματιά, λοιπόν, προκύπτει το συμπέρασμα ότι ενδέχεται να υφίσταται μια αρχική στιβαρή βάση οικοδόμησης μιας νέας στρατηγικής σχέσης Ελλάδας-Κίνας, χωρίς να θίγονται κρίσιμα δυτικά συμφέροντα. Αντιθέτως, ενδέχεται να επιτυγχάνονται σοβαρές συνέργειες με αυτά. Βέβαια, αυτό είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο και πολυσύνθετο θέμα για να εξαντληθεί στο στενό πλαίσιο αυτού του κειμένου. Ωστόσο, το γεγονός παραμένει ότι μια μεγάλη δυνητική στρατηγική ευκαιρία για την Ελλάδα είναι ενώπιον της, παρότι ΗΠΑ και Ευρώπη προσπαθούν να αποτρέψουν την Αθήνα από το βαδίσει αυτό το μονοπάτι.

Μια Ελληνίδα στην υψηλή στρατηγική της Κίνας

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον δε είναι το γεγονός ότι στο πλέγμα των ειδικών που συμμετέχουν σε ακαδημαϊκό επίπεδο στη συνδιαμόρφωση της υψηλής στρατηγικής της Κίνας για την BRI και μάλιστα σε ένα από τα πιο ιδιόρρυθμα σημεία της, τον Αρκτικό, συμμετέχει και μια Ελληνίδα. Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Πελαγία Καρπαθιωτάκη διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο του Πεκίνου και είναι υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων της Academy of China Open Economy Studies Διεθνών Σχέσεων του ίδιου πανεπιστημίου, το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά της Κίνας.

Επίσης, η Πελαγία Καρπαθιωτάκη ανέλαβε στις αρχές του 2018 την επιστημονική επιμέλεια (editing) της μελέτης "Mapping the Arctic’s Geo-economic Importance in the Global Future", καθώς και τη συγγραφή δύο κεφαλαίων της μελέτης που εξετάζουν θέματα διακυβέρνησης, εθνικής κυριαρχίας και ασφάλειας στον Αρκτικό. Η μελέτη διεξάγεται από κοινού από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο του Πεκίνου με το Κέντρο Διεθνούς Εμπορίου και Οικονομικών Ερευνών (International Trade & Economics Research Center) του Guangdong University for Foreign Studies που εδρεύει στην Γκουαντζού, στη Νότιο Κίνα και αποτελεί επίσης ένα άλλο από τα κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας.

Για την ίδια μελέτη ο υπογράφων έχει αναλάβει δύο κεφάλαια για τις στρατιωτικές ισορροπίες στον Αρκτικό και τον εν δυνάμει ρόλο του Αρκτικού στη διαμόρφωση του διεθνούς συστήματος. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας συμμετείχα την άνοιξη του 2018 με την Πελαγία Καρπαθιωτάκη σε συνάντηση στην Γκουαντζού όπου οι συγγραφείς της μελέτης παρουσίασαν τα αρχικά συμπεράσματά τους σε πανεπιστημιακούς και ανώτατα στελέχη κρατικών οργανισμών της Κίνας που ασχολούνται με το σχετικό αντικείμενο, όπως ήταν το Ίδρυμα Ναυτικής Στρατηγικής.

Εκεί είχα την ευκαιρία να ακούσω από πρώτο χέρι για τη σημασία που δίνουν οι Κινέζοι ιθύνοντες στην ανάπτυξη της BRI με όσο το δυνατόν λιγότερες γεωπολιτικές τριβές, την προσήλωσή τους σε στρατηγικές win win, επωφελείς για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και συνακόλουθα τον ρόλο χωρών όπως η Ελλάδα σε αυτήν την προσπάθεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόμοιες προσπάθειες στην Κίνα δεν έχουν μόνο ακαδημαϊκό χαρακτήρα, αλλά εντάσσονται σε έναν ευρύτερο μηχανισμό για τη διαμόρφωση της υψηλής στρατηγικής της χώρας και η συγκεκριμένη προσπάθεια δείχνει να έχει σοβαρή δυναμική.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι το όλο εγχείρημα εποπτεύει ο καθηγητής Lin Guijun, πρόεδρος της Ακαδημαϊκής επιτροπής του Οικονομικού Πανεπιστημίου του Πεκίνου (UIBE), Διευθυντής της Academy of China Open Economy Studies, (UIBE) και ακαδημαϊκός υπεύθυνος του Boao Forum, το οποίο είναι το "Νταβός της Ασίας".

Στην πραγματικότητα είναι μάλλον σημαντικότερο δεδομένου ότι η ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας βρίσκεται πλέον στην Ασία και όχι στην Ευρώπη. Εν κατακλείδι, η BRI δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα στην ευρασιατική σκακιέρα και η Ελλάδα πιθανώς να έχει σοβαρό ρόλο να παίξει στη διαμόρφωσή της.

Κώστας Γρίβας, SLpress

Η μεγάλη ευκαιρία της Ελλάδας να μετατραπεί από φτωχή συγγενής σε πολύφερνη νύφη

erdogan putin and trump skitso
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να παίξει με τις αντιφάσεις των δύο μεγάλων δυνάμεων, οι οποίες αναγκάζονται να τον αντιμετωπίσουν.

Τούρκοι αξιωματούχοι άρχισαν και πάλι να φλερτάρουν με τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον σε θέματα στρατιωτικής – τεχνικής συνεργασίας.

Παίζει με τις αντιφάσεις τους

Μέσα σε μια ημέρα η Αγκυρα κατάφερε να αμφισβητήσει την προσφορά δεύτερης παρτίδας ρωσικών συστημάτων αεράμυνας S-400 και να καλέσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να συζητήσουν την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία.

Δείτε επίσης: Πειρατεία σε τάνκερ : Στο «κόκκινο» η αγωνία για τον 20χρονο Έλληνα – Πού βρίσκονται οι όμηροι
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί έτσι να παίξει με τις αντιφάσεις των δύο μεγάλων δυνάμεων, οι οποίες αναγκάζονται να τον αντιμετωπίσουν.

Η τουρκική κυβέρνηση σκέφτεται να καθυστερήσει την προμήθεια της δεύτερης παρτίδας των αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων S-400 Triumph.

Αυτό ανακοινώθηκε τη Δευτέρα από τον επικεφαλής της γραμματείας της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας Ισμαήλ Ντεμίρ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η καθυστέρηση μπορεί να σχετίζεται με τις διαπραγματεύσεις για τη μεταφορά τεχνολογίας και τη δημιουργία συγκροτημάτων κοινής παραγωγής.

Οι S-400 και τα F-35

Την ίδια στιγμή, ο Ντεμίρ σημείωσε ότι η δεύτερη φάση της προμήθειας των S-400 θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέχρι τα τέλη του 2020.

Ο ίδιος αξιωματούχος νωρίτερα χθες το πρωί ανακοίνωσε την επιθυμία της Τουρκίας να επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον για την προμήθεια των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35.

Πρόσθεσε, δε, ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν συμφωνεί με τη διαπίστωση ότι «τα F-35 και οι S-400 δεν μπορούν να συνυπάρξουν στην ίδια χώρα».

«Δεν βλέπουμε προβλήματα από νομική άποψη», δήλωσε ο Ντεμίρ, αλλά απέφυγε να επιβεβαιώσει ότι η Αγκυρα εξετάζει την προσφορά της Μόσχας για την προμήθεια ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών.

Σύμφωνα με τον Αντρέι Κορτόνοφ, Γενικό Διευθυντή του Ρωσικού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, η κατάσταση αυτή αναγκάζει την τουρκική κυβέρνηση και τον πρόεδρο Ερντογάν προσωπικά να αρχίσουν να αναζητούν συμβιβασμούς με την Ουάσιγκτον.

Να παράγουν τους S-400

«Από την άλλη πλευρά, οι Τούρκοι θέλουν πραγματικά να παράγουν το σύστημα S-400 μαζί με τη Ρωσία. Αν όμως κρίνουμε από τα σχόλια που λαμβάνουμε από τις κρατικές δομές μας, η Μόσχα δεν συμπαθεί αυτήν την ιδέα.

»Γι’ αυτό, ο Ερντογάν μπορεί να αποσυρθεί από τη συμφωνία των S-400 με σχετικά μικρές απώλειες φήμης».

Επιπλέον, συνέχισε ο Κορτόνοφ, στην Ουάσιγκτον ακούγεται ολοένα και περισσότερο η άποψη ότι ο Ερντογάν καθίσταται ηγέτης μιας εν δυνάμει νέας αυτοκρατορίας. Και σε αυτήν την πραγματικότητα, φυσικά, η επιθυμία του είναι να επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις για τα F-35, διατηρώντας ως ένα βαθμό ελευθερία ελιγμών για αυτόν.

Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, ο τούρκος ηγέτης θα επιδιώξει ελιγμούς μεταξύ των συμφερόντων της Μόσχας, της Ουάσιγκτον και των χωρών μελών του ΝΑΤΟ, τουλάχιστον μέχρι τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές που προγραμματίζονται για τον Νοέμβριο του 2020.

Απίθανο να καθίσει σε δύο καρέκλες

«Ο Ερντογάν είναι απίθανο να καθίσει σε δύο καρέκλες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά μέχρι τις επόμενες εκλογές στις ΗΠΑ, αυτό είναι αρκετά ρεαλιστικό», δήλωσε ο Κορτόνοφ.

Την ίδια στιγμή, ο διευθυντής του Κέντρου Μελετών της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας, Σέμιον Μπαγντάσαροφ, πιστεύει ότι ο Ερντογάν μπορεί να παίζει ασταμάτητα με τις αντιφάσεις της Ρωσίας, των ΗΠΑ και άλλων χωρών-μελών του ΝΑΤΟ.

«Ο Ερντογάν είναι ένας από τους πιο ισχυρούς και πονηρούς πολιτικούς της εποχής μας. Και θα τον υπομείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Χρησιμοποιεί τώρα πολύ επιδέξια τις αντιφάσεις των παγκόσμιων δυνάμεων στη Συρία για να λύσει τα δικά του προβλήματα», δήλωσε ο Μπαγντάσαροφ.

Επιπλέον, τόνισε ότι «οι Αμερικανοί βλέπουν τη συμπεριφορά του Ερντογάν, και στον Λευκό Οίκο προκαλεί οργή. Αλλά πρέπει, επίσης, να κλείνουν τα μάτια σε μεγάλο βαθμό, δεδομένου του ρόλου και του βάρους της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ».

Και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι παρ’ όλα αυτά «η Τουρκία δεν θα αποκλειστεί από τη Συμμαχία. Πρώτον, διότι η ίδια δεν θέλει να φύγει από αυτήν. Δεύτερον, δεν επιθυμούν να την αφήσουν έξω από το μπλοκ. Γι’ αυτό όλοι πρέπει να υπομείνουν τον Ερντογάν μέχρι να αλλάξει η εξουσία στην Τουρκία».

vz.ru, echedoros-a.gr

gennimata zappeio

Εκρηκτικό είναι το κλίμα στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ καθώς από πολλές πλευρές ακούγεται η φράση «Αυτή τη φορά το παρατράβηξε η Φώφη».

Το πρόβλημα βέβαια που αποτελεί τη βασική ήττα του ΚΙΝΑΛ είναι πως ουδείς, πέραν των άμεσα ενδιαφερομένων στελεχών και μελών, ενδιαφέρεται πλέον για το τι λέει και τι κάνει, τι πολιτικό λόγο εκπέμπει ή τι συμβαίνει στο εσωτερικό του.

Η δημοσιογραφική ενασχόληση μαζί του έλκεται «από σπόντα», όταν κάποια θέματα της κεντρικής πολιτικής σκηνής εξαρτώνται από την ψήφο η την συμμετοχή του – όπως ας πούμε στην Προανακριτική Επιτροπή, όπου δημιούργησε πολιτικό γεγονός, καθώς δια του Βασίλη Κεγκέρογλου ζήτησε την εξαίρεση Πολάκη – Τζανακόπουλου.

Χθες η Φώφη Γεννηματά, στη συνεδρίαση του Ενιαίου Πολιτικού Κέντρου, επέδειξε αρχηγική πυγμή, την αρύεται από την παράδοξη οργανωτική κατάσταση μεταξύ ΚΙΝΑΛ και ΠΑΣΟΚ. Η Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αφού διεμήνυσε, ως είχε το δικαίωμα, ότι θα παραμείνει πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ ως το 2021 (καθότι εκλεγμένη), πρότεινε και να τροποποιηθεί το καταστατικό του ΠΑΣΟΚ, ώστε ο Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ να είναι αυτοδικαίως και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ!

Το καταστατικό ΠΑΣΟΚ προβλέπει εκλογή Προέδρου από εκλεγμένους συνέδρους, αλλά κατά την κα Γεννηματά αυτό «θα είναι διαρχία και δεν μπορεί να γίνει δεκτό» (εκ μέρους της), και οι αποφάσεις του συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ θα προσαρμοστούν στις αποφάσεις του ΚΙΝΑΛ!

Αναρωτιέται κανείς γιατί θα είναι δυαρχία, αφού το ΠΑΣΟΚ είναι ένα εκ των κομμάτων του ΚΙΝΑΛ (το 95% όσων την ψήφισαν για Πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ ήταν ΠΑΣΟΚ), αλλά ο βασικός φόβος που εξέφρασε εμπεριέχεται στη φράση «Οσοι πιστεύουν ότι μπορεί να υπάρξει ΠΑΣΟΚ χωρίς ΚΙΝΑΛ, θέλουν να πάρουν την σφραγίδα και να πάνε σε άλλο κόμμα (δηλ ΝΔ –ΣΥΡΙΖΑ). Αυτή κυρίως η κατηγορία ήταν που πυροδότησε τη φράση «Αυτή τη φορά το παρατράβηξε».

(Εδώ να πούμε πάντως ότι η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στο ΚΙΝΑΛ είναι όρος επιβίωσης, καθώς μόνο έτσι θα αποπληρώνει τα χρέη του και δεν θα γίνε μπαταχτσής. Το πρώην μεγάλο κόμμα είναι παγιδευμένο στην παγίδα χρέους, το οποίο αποπληρώνει μόνο μέσω του κοινοβουλευτικού ΚΙΝΑΛ).

Εκ μέρους της εσωτερικής αντιπολίτευσης, ο πρώην Γραμματέας ΠΑΣΟΚ Στέφανος Ξεκαλάκης, κατηγόρησε η Φώφη «με τη εισήγησή της προδιαγράφει ένα νόθο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, χωρίς προσυνεδριακό διάλογο, με διορισμένους συνέδρους άλλου πολιτικού υποκειμένου (σ.σ. του ΚΙΝΑΛ) και στημένο αποτέλεσμα». Την κατηγόρησε ότι «έδωσε ένα ακόμη ρεσιτάλ καταστατικής αυθαιρεσίας»!

Οντως έτσι που η Φώφη στρίμωξε τα πράγματα χρονικά δεν μπορεί να γίνει εκλογή συνέδρων από τη βάση. Το σώμα του φαστ τρακ συνεδρίου θα αποτελείται από τους Πασόκους που εξελέγησαν σύνεδροι του ΚΙΝΑΛ τον Μάρτιο του 2019.

Ο Ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης που φέρεται ως διεκδικών την προεδρική θέση, αντέτεινε στην κα Γεννηματά «όταν ζητάς κανονικότητα για τη χώρα δεν μπορείς να μην έχεις κανονικότητα στο κόμμα», και την κατηγόρησε ότι αιφνιδιάζει τη Βάση την Κεντρική Επιτροπή, την Κοινοβουλευτική Ομάδα, και τους ευρωβουλευτές. Πρότεινε το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ να μη γίνει με συνοπτικές διαδικασίες και να μην προηγηθεί της Συνδιάσκεψης του ΚΙΝΑΛ.

Ο έτερος των επίδοξων... δελφίνων για τη θέση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Παύλος Γερουλάνος, ζήτησε από την κα Γεννηματά εάν θέλει να αλλάξει το καταστατικό του ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να ερωτηθεί η βάση του κόμματος.

Οι αντιθέσεις των προαναφερόμενων είναι κάπως αναμενόμενες, άρα δεδομένες για την ειδησεογραφία. Το νέο στοιχείο που ανακύπτει είναι ότι υπάρχουν βουλευτές που δεν θα έλεγε κανείς ότι ήταν ως τώρα εχθρικοί προς την κα Γεννηματά αλλά έχουν αρχίσει εμφανώς να δυσανασχετούν.

Δίπλα στην κα Γεννηματά φέρεται να έχουν μείνει οι παλιοί Σκανδαλίδης και Λοβέρδος ( και ίσως κατ’ ανάγκην Κεγκέρογλου, αφού είναι Γραμματέας της Κ.Ο).

Στους δυσανασχετούντες περιλαμβάνονται σύμφωνα με πληροφορίες οι νεότερης γενιάς Χαρά Κεφαλίδου, Μιχάλης Κατρίνης και Νάντια Γιαννακοπούλου.

Πέραν του αισθήματος αυτοπροστασίας που έχουν καθώς βλέπουν ότι το κόμμα καθεύδει, μεταφέρουν και την απαίτηση της Πασοκικής βάσης, να μη διαλυθεί το ΠΑΣΟΚ και να ισχύσουν οι προβλεπόμενες καταστατικές διαδικασίες συνεδρίου, δηλαδή να υπάρξει εκλογή συνέδρων και αρχηγού από τη βάση.

Αυτό που μένει είναι ότι για πρώτη φορά αμφισβητείται η απόλυτη κυριαρχία της Φώφης στο ΠΑΣΟΚ.

Του Γιάννη Σιδέρη

aoz ellad kypro

Εδώ και 37 χρόνια τώρα προσπαθώ να πείσω τους συμπατριώτες μου για την αξία της ΑΟΖ, που τόσο βοηθάει τα εθνικά μας συμφέροντα στην περιοχή. Ξεκίνησα, λοιπόν, έναν ανηφορικό δρόμο, γράφοντας και δημοσιεύοντας βιβλία και άρθρα στα ελληνικά και αγγλικά, προφανώς εις ώτα μη ακουόντων.

Όταν ξεκίνησα να γράφω για την ΑΟΖ δεν γνώριζα καθόλου για τον τεράστιο ορυκτό πλούτο που βρίσκεται κάτω από τις θάλασσές μας. Απλώς, ήθελα να δείξω τα θαλάσσια σύνορα της πατρίδας μας και κυρίως την αξία της ΑΟΖ για την αλιεία μας. Πέρασαν πολλά χρόνια για να καταλάβω ότι η αρχική αντίθεση της Τουρκίας στο ζήτημα της ΑΟΖ ήταν το θέμα της αλιείας και όχι το πετρέλαιο.

Αυτός ήταν και ο κύριος λόγος που η Τουρκία πολέμησε την ΑΟΖ καθώς και το Άρθρο 121 της Σύμβασης του Δίκαιου της Θάλασσας του 1982 που δίνει πλήρη δικαιώματα ΑΟΖ σε νησιά.

Η Τουρκία γνωρίζει ότι η θέση της όσον αφορά στην ΑΟΖ είναι πολύ αδύναμη και δεν εκστομίζει ποτέ αυτές τις τρεις λέξεις στις συνομιλίες της με όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις από το 1982 μέχρι σήμερα. Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι γιατί και η Ελλάδα αποφεύγει να αναφερθεί και να θέσει η ίδια, στο τραπέζι των συνομιλιών, τις τρεις αυτές λέξεις (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) που ανησυχούν τόσο πολύ την Τουρκία.

Τελευταίες έγκυρες μελέτες που έχουν εκπονηθεί για την ανατολική Μεσόγειο καθιστούν πολύ πιθανή την ύπαρξη μεγάλης ποσότητας φυσικού αερίου και πετρελαίου. Αυτό εξηγεί την έντονη κινητικότητα στο Αιγαίο και ιδίως στην ανατολική Μεσόγειο και επιβάλλει στην Ελλάδα να προβεί τώρα σε κινήσεις αναγκαίες για την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, που έχουν μεγάλη γεωστρατηγική και γεωοικονομική σημασία.

Οι Αμερικανοί γνωρίζουν για 40 χρόνια τον ενεργειακό πλούτο της ανατολικής Μεσογείου, αλλά δεν ήθελαν να ταράξουν τα νερά και σιωπούσαν όλα αυτά τα χρόνια, όμως η ΑΟΖ του Τάσσου Παπαδόπουλου τους χάλασε τα σχέδια.

Το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας στην ελληνοτουρκική διένεξη είναι ξεκάθαρα η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, που δεν έχει αλλάξει καθόλου τα τελευταία 30 χρόνια.

Οι Αμερικανοί, από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι τον Κυριάκο Μητσοτάκη, παίζουν το ίδιο βιολί, προτρέποντας τις ελληνικές κυβερνήσεις να μην προχωρήσουν σε μια μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ, χωρίς να συμφωνήσουν πρώτα με την Τουρκία, αγνοώντας ότι η ανακήρυξη ΑΟΖ είναι, πάντα, μια μονομερής πράξη, όπως ακριβώς έπραξαν και οι ίδιοι το 1983.

Οι Αμερικανοί, στέλνουν τα πολεμικά τους πλοία στη Νότια Σινική Θάλασσα και απειλούν, συνεχώς, τους Κινέζους αναφέροντας ότι πρέπει να σεβαστούν τις ΑΟΖ του Βιετνάμ, της Μαλαισίας, του Μπρουνέι, των Φιλιππίνων και της Ταιβάν.

Αλλά αδιαφορούν όταν οι Τούρκοι, οι Κινέζοι της Ανατολικής Μεσογείου, παραβιάζουν τις ΑΟΖ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου.

Η κυβέρνηση των Φιλιππίνων προσπαθεί να παραχωρήσει ένα μέρος της δικής της ΑΟΖ για συνεκμετάλλευση στους Κινέζους, κατ’ απαίτηση, βέβαια, του Πεκίνου. Κάτι τέτοιο προσπαθεί να πετύχει και ο Ταγίπ Ερντογάν απαιτώντας, με την ανοχή των Αμερικανών, συνεκμετάλλευση όχι μόνο στο Αιγαίο αρχιπέλαγος και στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και στην περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο και στην Κρήτη. Τα δύο κράτη, Κίνα και Τουρκία, συμπλέουν σε αυτές τις ενέργειες που αποτελούν κατάφωρη παραβίαση της Σύμβασης του Δίκαιου της Θάλασσας του 1982, που σήμερα αποτελεί πλέον και μέρος του εθιμικού δικαίου.

Οι Αμερικανοί ζητούν από τους Κινέζους να σταματήσουν να κλέβουν τις ΑΟΖ των γειτονικών κρατών τους αλλά κάνει το κορόιδο όταν οι Τούρκοι προσπαθούν να κλέψουν τις ΑΟΖ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ στέλνει τα πολεμικά της πλοία για να προστατέψει τις ΑΟΖ των Φιλιππίνων, του Βιετνάμ και της Μαλαισίας αλλά δεν στέλνει τα πολεμικά της πλοία να προστατέψει τις ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδας.

Έτσι παρακολουθούμε, για δεκαετίες τώρα, τις παράλογες και παράνομες απαιτήσεις της Τουρκίας για τις θάλασσές μας.

Οι Τούρκοι, να είστε σίγουροι, γνωρίζουν πολύ καλά τι κάνουν απαιτώντας συνεχώς νησιά, νησίδες και βραχονησίδες. Θέλουν απλώς να κατοχυρώσουν την θέση τους, όταν θα έρθει η ώρα του Διεθνούς Δικαστηρίου, χρησιμοποιώντας αυτό το επιχείρημα: «εμείς ποτέ δεν αποδεχτήκαμε ότι αυτή είναι θάλασσα μόνο για την Ελλάδα».

Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε και την υποκρισία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δείχνει αδύναμη να προστατεύσει την ΑΟΖ ενός κράτους μέλους της, επικαλούμενη την απουσία μιας κοινής ευρωπαϊκής δύναμης επέμβασης. Δεν χρειάζεται μια υψηλού επιπέδου γεωπολιτική ανάλυση της ανατολικής Μεσογείου. Τα πράγματα είναι πολύ απλά. Οι θάλασσες της Τουρκίας δεν διαθέτουν υδρογονάνθρακες! Γι’ αυτό για δεκαετίες προσπαθούν να αρπάξουν θάλασσες από την Κύπρο, την Ελλάδα και την Αίγυπτο.

Εκείνο που προκαλεί εντύπωση και κατάπληξη είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα, μέχρι σήμερα, υποστηρίζει ότι η μοναδική της διαφορά με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, αλλά ξεχνά ότι η Τουρκία καταψήφισε το Δίκαιο της Θάλασσας λόγω ΑΟΖ! Όλος ο πλανήτης ασχολείται με την ΑΟΖ εκτός από εμάς. Ήδη 138 κράτη έχουν ανακηρύξει ΑΟΖ.

Ο κύριος στόχος της άσκησης «Γαλάζια Πατρίδα» δεν ήταν τίποτε άλλο από το να μπει η Άγκυρα σφήνα και να απαιτήσει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και την Λιβύη.

Η Ελλάδα δεν έχει παρουσιάσει ούτε ένα επίσημο χάρτη που να δείχνει τα θαλάσσια σύνορά μας. Μάλιστα ο προηγούμενος Έλληνας πρωθυπουργός είχε κάποτε ρωτήσει εάν έχουμε θαλάσσια σύνορα.

Όταν επέστρεψα από την Νέα Υόρκη στην Ουάσιγκτον, στο τέλος Απριλίου 1982, όταν έληξε η Τρίτη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας σκεφτόμουν συνεχώς στις τρεις ώρες του ταξιδιού για να φτάσω στην Ουάσιγκτον την σκηνή κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας που είδα το ΟΧΙ της Τουρκίας να ανεβαίνει στον πίνακα του ΟΗΕ και ήξερα ότι ο λόγος ήταν η ΑΟΖ.

Έτσι ξεκίνησα, πριν 37 χρόνια, να ασχολούμαι με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη αλλά πολλοί στην Αθήνα με θεωρούσαν ένα γραφικό τύπο και δεν έδωσαν καμία σημασία στο πρώτο χάρτη που δημοσιεύτηκε ποτέ στην Ελλάδα και έδειχνε για πρώτη φορά τα θαλάσσια σύνορα της πατρίδας μας.
Ακόμα και σήμερα δεν θα γνωρίζαμε τι είναι η ΑΟΖ ένα ο αείμνηστος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ανακήρυσσε την ΑΟΖ της Κύπρου το 2004.

Την άλλη ημέρα οι ελληνικές εφημερίδες με τεράστιους τίτλους μιλούσαν για την ΑΟΖ της Κύπρου και είμαι σίγουρος ότι οι αναγνώστες αναφωνούσαν τι είναι αυτό το ΑΟΖ.

Έχω επανειλημμένα γράψει ότι οι Αμερικανοί επιθυμούν το μοίρασμα των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου, διότι δεν θέλουν να χάσουν την Τουρκία και να την ρίξουν στην αγκαλιά της Ρωσίας. Πιστεύουν ότι η συνεκμετάλλευση ή καλύτερα η συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων της Ελλάδας, της Κύπρου και της Τουρκίας πρέπει να επιτευχθεί, πάσει θυσία. Οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι η Τουρκία δεν διαθέτει υδρογονάνθρακες, αλλά θέλουν να μοιραστεί τους ανύπαρκτους υδρογονάνθρακές της με την Ελλάδα και την Κύπρο!

Από το 1922 οι Τούρκοι πάντοτε θεωρούσαν ότι είχαν μεγάλες ακτές, αλλά δεν διέθεταν μεγάλη θάλασσα και μετά το 1982 συνειδητοποίησαν ότι η θάλασσά τους περιορίστηκε και άλλο. Έτσι άρχισαν έναν επικίνδυνο ρητορικό πόλεμο, εκτός δύο θερμών εξαιρέσεων (1987 και 1996), αλλά από το 2018 άρχισαν να προβάλουν και παρανοϊκές απαιτήσεις που σίγουρα θα συνεχιστούν και στο μέλλον.

Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η Ελλάδα τα σχέδια αυτά είναι, άμεσα και πριν είναι πολύ αργά, να προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με αυτή της Κύπρου βάσει της μέσης γραμμής, σύμφωνα με τις προβλέψεις της UNCLOS, που θα δίνει πλήρη επήρεια στην νήσο Στρογγύλη, με αποτέλεσμα η Τουρκία να μην έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και φυσικά ούτε με την Λιβύη.

Βέβαια συνεχίζουμε την ίδια τακτική που είχαμε το 1973 μιλώντας για τον τεράστιο πλούτο των θαλασσών μας. Αυτό ακριβώς συνέβη επίσης όταν οι ηλίθιοι συνταγματάρχες τότε διαφήμισαν τον τεράστιο πλούτο πετρελαίου που βρήκαμε στον Πρίνο της Θάσου. Μέχρι εκείνη την ημέρα δεν υπήρχε ούτε μια παραβίαση του εναέριου και θαλάσσιου χώρου μας. Οι παραβιάσεις άρχισαν μετά τις δηλώσεις της Χούντας και συνεχίζονται μέχρι ήμερα.

Υποψιάζομαι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να παγιδεύσουν όχι μόνο την Αθήνα αλλά και την Λευκωσία για μια συνολική επίλυση του «Κυπριακού» και της ελληνοτουρκικής διένεξης. Το αμερικανικό σχέδιο δεν είναι καθόλου πλέον μυστικό. Οι Αμερικανοί θέλουν με ένα σμπάρο τρία τρυγόνια. Επιθυμούν, όπως το αποκαλούν, ένα «package deal» που να περιλαμβάνει την συνεκμετάλλευση ή συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Το πρόβλημα με αυτή την συνεκμετάλλευση είναι ότι η Κύπρος και η Ελλάδα θα υποχρεωθούν να μοιράσουν τον πλούτο των υδρογονανθράκων τους με μια χώρα που δεν διαθέτει υδρογονάνθρακες στις θάλασσες της. Η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη πρέπει να προετοιμαστεί για την επερχόμενη αμερικανική πίεση. Ο Θεός και η Παναγιά μαζί της.

Η ιστορία του Ελληνισμού είναι συνυφασμένη με τη θάλασσα αλλά οι τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις φαίνεται να την αγνοούν αφήνοντας τους Κύπριους, τους Ισραηλινούς και τους Αιγύπτιους να αξιοποιούν μόνοι τους τα νερά της ανατολικής Μεσογείου.

Το φάντασμα της ΑΟΖ θα στοιχειώσει, εάν δεν ξυπνήσουμε σύντομα. Ακούγεται μονότονο ότι η παγκόσμια κοινότητα ασχολείται, με αυξανόμενο ενδιαφέρον, με το θέμα της ΑΟΖ, ενώ εμείς συνεχίζουμε να κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου.

Η Τουρκία με επιθετικότητα και ασύστολο θράσος συνεχίζει για 40 χρόνια μια επιθετική και επεκτατική πολιτική στο Αιγαίο και τα τελευταία χρόνια και στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου, προβάλλοντας συνεχώς αβάσιμες διεκδικήσεις παραβιάζοντας όλους τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
Εάν πιστεύεις ότι μπορείς να παρέμβεις σε μεγάλη κλίμακα και να αφήσεις κατά το πέρασμά σου ένα ίχνος ότι έπραξες κάτι θετικό, τότε δεν μπορείς να αγνοήσεις την ευκαιρία.

Όπως είπε ο Νίκος Καζαντζάκης «Τίποτε δεν μπορεί να γίνει εάν δεν υπάρχει πίστη. Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό της ζωής». Και εγώ είχα και έχω μεγάλη πίστη στην αξία της ΑΟΖ. Περιμένω την ανακήρυξη της ΑΟΖ εδώ και 37 χρόνια και ελπίζω αυτό το όραμά μου σύντομα να γίνει πραγματικότητα.

Η ιστορία αυτή, μέχρι σήμερα έχει εξελιχθεί σε οδύσσεια και σύντομα εύχομαι αυτή η οδύσσεια να έχει ένα αίσιο τέλος.

ellad kypr isra simees xartis
Η ενεργειακή «πείνα» της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια θα είναι τέτοια που θα την αναγκάσει να αναζητήσει εναλλακτικές πηγές καυσίμων πέρα από τις σημερινές. Η λύση-όπως αναφέρει στο foreignaffairs.gr ο καθ. Ιωάννης Θ. Μάζης- που πλέον φαίνεται ιδανική είναι η τροφοδοσία με φυσικό αέριο από τα νέα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία, που δεν είναι μέσα στο παιχνίδι αυτό, αντιδρά. Ωστόσο, φαίνεται πως η εποχή είναι εναντίον της.

Από την εικόνα της παγκόσμιας καταναλώσεως ενεργειακών πόρων προκύπτει ότι το 2005 «το φυσικό αέριο κάλυπτε το 23% της συνολικής διεθνούς ενεργειακής καταναλώσεως και κατετάγη αμέσως μετά το πετρέλαιο (37% της συνολικής καταναλωθείσης διεθνώς ενέργειας) και τον άνθρακα (24%)» [1].

Ειδικότερα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως η κατανάλωση φυσικού αερίου το 2007 «έφθασε τα 471Gm3, ποσότητα πού αντιστοιχεί στο 17 % της παγκόσμιας αγοράς» [2]. Κύριοι προμηθευτές της τον ίδιο χρόνο και μάλιστα με ρυθμούς αυξητικούς 3% ετησίως ποσότητες πού καλύπτουν άνω του ημίσεος της καταναλώσεως παγκοσμίως είναι η Ρωσική ομοσπονδία που την προμηθεύει με το 1/4 των συνολικών αναγκών της μέσω της ρωσικής Gazprom, και ακόμη η Νορβηγία, και η Αλγερία.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ρωσία (23%), ο Καναδάς (11%), η Νορβηγία (9%) και η Αλγερία (7%) εξάγουν το 50% του φυσικού αερίου τους στις διεθνείς αγορές. Κατόπιν έρχονται ως προμηθευτές της ΕΕ η Νιγηρία, το Κατάρ και η Αίγυπτος. Επίσης πρέπει να σημειώσουμε ότι η Γερμανία (9%), η Ιταλία (9%), και η Γαλλία (6%) καταναλώνουν το 24% των ευρωπαϊκών εισαγωγών φυσικού αερίου.

Αυτό το γεγονός εξηγεί και την... ακατανόητη για πολλούς επίσημη επίσκεψη της Γερμανίδας Καγκελαρίου στην Κύπρο (11/01/2011) όπου και προέβη σε οξύτατες δηλώσεις εναντίον της Τουρκίας για την αδιαλλαξία της στην επίλυση του Κυπριακού.

Υπό ανάλογο πνεύμα εκείνου του μερκελιανού ενδιαφέροντος, δύναται να εξηγηθεί και η ενεργός ανάμειξη σε «θερμό επίπεδο» των στρατιωτικών δυνάμεων της Γαλλίας και της Ιταλίας στην Λιβύη για την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι.

Είναι, όμως, σημαντικό και εντείνει την ισχύ αυτής της αναγνώσεως των «δυτικών αναμείξεων» στα αραβικά εξεγερσιακά τεκταινόμενα, το γεγονός ότι κατά το έτος 2020 η ΕΕ δεν θα παράγει ενεργειακούς πόρους περισσότερο από το 1/3 των αναγκών της ενώ από το έτος 2030 και μετά θα εξαρτάται από τις εισαγωγές κατά 80% περίπου. Στο σημείο αυτό πρέπει να παρατηρήσουμε τα εξής σημαντικά ζητήματα:

Η Ολλανδία θα διατηρήσει την ενεργειακή της αυτονομία για αρκετά χρόνια ακόμη ενώ η Μεγάλη Βρετανία, η οποία υπήρξε ο μεγαλύτερος παραγωγός υδρογονανθράκων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει μετατραπεί σε εισαγωγέα. Αλλά και άλλες μεγάλες καταναλώτριες σε φυσικό αέριο ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία αρχίζουν πλέον να επιδεικνύουν υψηλούς ρυθμούς αυξήσεως ενεργειακής εξαρτήσεως [3].

Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κατανάλωση φυσικού αερίου κατά το έτος 2009 ανήρχετο στο ύψος των 2,94 τρισ. κυβικών μέτρων (Τm3) [4] αλλά και ότι τα πιθανά και τεχνικώς απολήψιμα με τις σημερινές τεχνολογίες αποθέματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), ανέρχονται σύμφωνα με την BEICIP/FRANLAB και το IFP (Institut Francais du Petrole) σε περίπου 3 τρισ. κυβικά μέτρα, όπως επίσης ότι μία ισοδύναμη ποσότητα της τάξης των 2-3 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου είναι πολύ πιθανή στην ελληνική δικαιοδοσία της Λεκάνης του Ηροδότου, (χωρίς τα 800 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου των ισραηλινών κοιτασμάτων), εγγίζουμε σε διαθέσιμα αποθέματα σχεδόν το διπλάσιο, της ετήσιας διεθνούς καταναλώσεως φυσικού αερίου μόνο και αποκλειστικά με τα ελληνοκυπριακά αποθέματα.

Μαζί με τα ισραηλινά αποθέματα, ένας ενεργειακός στρατηγικός άξονας Ισραήλ-Ελλάδος-Κύπρου υπερβαίνει το διπλάσιο της διεθνούς ενεργειακής καταναλώσεως σε φυσικό αέριο, μετρούμενο σε τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Ας μη λησμονούμε ότι η ΕΕ εισάγει σήμερα το 83% περίπου των αναγκών της σε πετρέλαιο και το 57% του αερίου της, θεωρουμένη ως ο παγκοσμίως σημαντικότερος εισαγωγέας υδρογονανθράκων.

Συνεπώς, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενώσεως προκύπτει ότι τα τρία αυτά αποθέματα, αρκούν για την-κατ’ αποκλειστικότητα-τροφοδοσία της Ε.Ε. των 27 για 20 περίπου χρόνια, και για 200 περίπου χρόνια αν συμμετέχουν σε αυτήν μέρος μόνον των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Λιβύης.

Η κατάσταση αυτή, της ενεργειακής εξαρτήσεως της ΕΕ από κράτη του αραβομουσουλμανικού κόσμου, τα οποία ευρίσκονται σε άκρως ευαίσθητη πολιτική αλλά και γεωστρατηγική μετάβαση (Αίγυπτος, Αλγερία, Λιβύη, Τυνησία) αλλά και κράτη όπως η Ρωσία, με υψηλό επίπεδο γεωστρατηγικού ανταγωνισμού με το δίπολο Λονδίνο-Ουάσιγκτον, αναγκάζει τον δυτικό κόσμο και τις αγγλοσαξωνικές χώρες να στρέψουν το βλέμμα προς τα πολλά υποσχόμενα κοιτάσματα της Κύπρου, της Ελλάδος και του Ισραήλ.

ΗΠΑ ΚΑΙ ΡΩΣΙΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΜΠΛΟΚΟ ΤΗΣ Ν/Α ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ

Η Ζώνη του Αρκτικού κύκλου, λόγω της γεωκλιματικής αλλαγής και της ολοένα και περισσότερο επιταχυνόμενης τήξεως των πάγων, αρχίζει πλέον να δημιουργεί έναν νέο δίαυλο διεξόδου για την εμπορευματική κυκλοφορία των ρωσικών αγαθών και μάλιστα δια των συντομοτέρων, γεωγραφικώς και χρονικώς, δρομολογίων.

Ο Ιωάννης Θ. Μάζης είναι καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας στο τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάσκει τα μαθήματα της Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής των Χωρών της Μέσης Ανατολής και της Τουρκίας.

trump erdogan aspromayri

Η συνέντευξη Τύπου του προέδρου των ΗΠΑ, την Τετάρτη το μεσημέρι, πρέπει να αναλυθεί έχοντας στο νου ότι ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται σε καθεστώς μόνιμης άρνησης και βρίσκεται υπό την πίεση της καθαίρεσης. Τα παραπάνω, η δυσάρεστη δηλαδή κατάσταση στην οποία βρίσκεται με ευθύνη του, δεν σημαίνουν ότι πρέπει να λαμβάνει εντελώς λάθος αποφάσεις. Αντίθετα.

Διότι ότι αποφάσισε για τη Συρία είναι καταστροφικό πρώτα απ’ ολα για τα αμερικανικά συμφέροντα. Το ότι παραλίγο να καταστρέψει και τους Κούρδους είναι επίσης ένα σοβαρότατο πρόβλημα, που χρήζει ψυχολογικής ανάλυσης παρά οτιδήποτε άλλο. Την Κυριακή πληροφορηθήκαμε ότι γνώριζε πως οι Κούρδοι ανακάλυψαν τον μεγαλύτερο τρομοκράτη στην παγκοσμια ιστορία -κατά τον κ. Τραμπ- και του τον προσέφεραν στο πιάτο.

Και όμως, πρόδωσε τους Κούρδους γνωρίζοντας πως έθετε σε κίνδυνο τους κομάντος της Ομάδας Δέλτα, που είχαν ήδη σχεδιάσει την αποστολή σύλληψης ή δολοφονίας του Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, που είχε σκοτώσει ο ίδιος προσωπικά Αμερικανούς πολίτες. Δεν έπρεπε αυτό και μόνο, ότι του έδωσαν τον ιδρυτή του Ισλαμικού Κράτους, να τον αναγκάσει να αλλάξει απόφαση και να πει στον Ταγίπ Ερντογάν ότι θα του έκοβε τα πόδια αν επιχερούσε εισβολή εναντίον των Κούρδων;

Η αποκάλυψη αυτή, τον έφερε ξανά σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, αλλά ο άνθρωπος είναι …μουσαμάς. Δεν κολλάει τίποτα απάνω του… Πάρα πολλοί άνθρωποι στην Ουάσιγκτον είναι πεπεισμένοι ότι δεν υπάρχει τρόπος να σταματήσει η καταστροφική πορεία του, η οποία πλέον επηρεάζει με δραματικό τρόπο και τα στρατηγικά συμφέροντα της Αμερικής.

Δεν μπορεί να αντιληφθεί τα εύκολα και τα αυτονόητα, και είναι απορίας άξιο, για πόσο καιρό ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, που σίγουρα διαφωνεί με όσα συνέβησαν στο μέτωπο της Συρίας, θα συνεχίσει να σιωπά. Ειδικά όταν ο κ. Τραμπ επιβάλλει αποφάσεις στην εξωτερική πολιτική της χώρας, που βοηθούν τη Ρωσία και άλλες χώρες, οι οποίες θεωρούνται εχθρικές για τα αμερικανικά συμφέροντα.

Στην πιο κρίσιμη εβδομάδα στην αμερικανική πρωτεύουσα, ο κ. Πομπέο πήρε των ομματιών του και πήγε στην πατρίδα του στο Κάνσας. Δεν επέστρεψε ούτε όταν τον ενημέρωσαν για την αμερικανική επιδρομή εναντίον του ηγέτη των τζιχανιστών.

Γιατί άραγε; Αν κοιτάξει κανείς τις φωτογραφίες από το «διάγγελμα» του προέδρου των ΗΠΑ προς τον αμερικανικό λαό, θα διαπιστώσει ότι ο κ. Πομπέο, ο αντιπρόεδρος Πενς και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Ρόμπερτ Ομπράϊαν, θα εύχονταν να ήταν οπουδήποτε αλλού εκτός από τον Λευκό Οίκο.

Ότι και να λένε σήμερα, οι περισσότεροι στην αμερικανική πρωτεύουσα γνωρίζουν ότι όσα αποφάσισε ο κ. Τραμπ για τη Συρία είναι εναντίον των πιστεύω τους. Ειδικά ο αντιπρόεδρος και ο υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής έδωσαν μάχες για να αποτρέψουν τη ρωσική διείσδυση. Και είδαν τις τελευταίες ημέρες, να κερδίζει η Μόσχα τη Συρία και κατ’ επέκταση τη Μέση Ανατολή, χωρίς να ρίξει μία τουφεκιά, χωρίς να χάσει ένα στρατιώτη. Η παραχώρηση στη Μόσχα έγινε από τον ίδιο τον Αμερικανό πρόεδρο. Ήταν συνειδητή επιλογή του…

Το πρόβλημα της απουσίας κάθε εμπιστοσύνης προς την Αμερική είναι το θέμα συζήτησης ανάμεσα στα κυβερνητικά στελέχη και στο Κογκρέσο. Τα μηνύματα που έρχονται από τις αμερικανικές πρεσβείες έχουν δραματικό τόνο. Οι κυβερνήσεις των ξένων χωρών θέλουν να γνωρίζουν τι συμβαίνει και υποβάλλουν ερωτήσεις. Έχουν απόλυτο δίκιο να φοβούνται ότι οι όποιες συμφωνίες υπογράφονται με την Ουάσιγκτον, μπορούν ανά πάσα στιγμή να ακυρωθούν από τον πρόεδρο Τραμπ. Επειδή αυτό του ζητούν οι πρόεδροι της Ρωσίας και της Τουρκίας!

Η ανησυχία στην Ελλάδα και την Κύπρο, σε επίπεδο κυβερνήσεων και γενικά του πολιτικού κόσμου, έχει φτάσει στο ζενίθ. Δικαιολογημένες όλες οι ανησυχίες. Έχουμε να κάνουμε με ένα ακραία επιθετικό γείτονα, ο οποίος έχει στο τσεπάκι του τον Αμερικανό πλανητάρχη. Δεν αποτελεί δική μας διαπίστωση, αλλά το φωνάζουν τα γεγονότα και οι δηλώσεις του κ. Τραμπ. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και ο κ. Πομπέο έχουν κάνει εξαιρετικές δηλώσεις εναντίον της επιθετικότητας της Τουρκίας.

Αλλά οι άνθρωποι στην Αθήνα και τη Λευκωσία υποβάλλουν ένα σοβαρό και δικαιολογημένο ερώτημα: Πόσο μετρούν, όταν ο κ. Τραμπ άγεται και φέρεται από τον Ταγίπ Ερντογάν; Και με δεδομένο ότι η Αμερική πρόδωσε τους Κούρδους συμμάχους της, που της πρόσφεραν στον πόλεμο εναντίον των τζιχαντιστών 11 χιλιάδες γυναίκες και άνδρες, τι θα πράξει ο κ. Τραμπ αν ο Σουλτάνος της Τουρκίας επιτεθεί στο Αιγαίο, στη Θράκη και στην Κύπρο;

Θα ισχύσουν οι δηλώσεις του κ. Πομπέο στην Αθήνα, ή ο Αμερικανός πρόεδρος θα μας πει ότι δεν πειράζει κανένας την Τουρκία; Το πιο πιθανό είναι ότι θα χρησιμοποιήσει το αστείο και έωλο”επιχείρημα”, με το οποίο δικαιολόγησε την τουρκική επίθεση εναντίο των Κούρδων: “ας τα βρείτε, Έλληνες, Τούρκοι και Κύπριοι μόνοι σας”…

 Και αν συμβεί αυτό, που είναι πιθανό με βάση όλα όσα ζούμε το τελευταίο διάστημα, ποιος θα ασκήσει κριτική στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Αναστασιάδη, αν αναζητήσουν αλλού βοήθεια; Το έργο των καλών πρεσβευτών των ΗΠΑ στην Αθήνα και τη Λευκωσία έγινε ξαφνικά εξαιρετικά δύσκολο…

Στην Ελλάδα και στην Κύπρο αναγνωρίζουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Αλλά οι ηγέτες της Ελλάδας και της Κύπρου, θα αναγκαστούν να επιλέξουν να υποστηρίξουν τα ελληνικά και τα κυπριακά συμφέροντα. Δεν θα έχουν καμία άλλη επιλογή…

Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ

 

putin erdogan sotsi

Η είδηση ήρθε να επιβεβαιώσει, αυτό που επί ημέρες ψιθυρίζονταν και ο Τούρκος Πρόεδρος προκλητικά υπαινίσσονταν. Η τουρκική εισβολή στη ΒόρειοΑνατολική Συρία, με τις κτηνωδίες που τη συνόδευσαν από τους Τούρκους και τους μισθοφόρους τους, ήταν σε γνώση και είχε ουσιαστικά την ευλογία του Προέδρου Πούτιν.

Και όχι μόνο. Κατά τον Ερντογάν υπήρχε συμφωνία, για το εύρος της Τουρκικής εισβολής, την εκδίωξη των Κούρδων και τις εδαφικές διευθετήσεις που συνεπάγονταν.

Το Σότσι απλά επικύρωσε και επίσημα τα συμφωνημένα. Το είχε πει εξάλλου απερίφραστα ο Ερντογάν, προ ημερών, ότι δηλαδή έχει συνεννοηθεί με τον Ρώσο Πρόεδρο. Μια τραγική εξέλιξη και μια κυνική μοιρασιά, που ‘βάδισε’ στα πρότυπα όσων είχαν προηγηθεί τον Ιανουάριο του 2018 στο Αφρίν. Τότε που και πάλι με τη Ρωσική επίνευση οι Τούρκοι είχαν ‘καθαρίσει’ με την ‘αβρότητα’ που τους διακρίνει τον Κουρδικό θύλακα.

Πέρα όμως από την εκ νέου διάψευση των αφελών που αναζητούσαν και αναζητούσαν στους Ρώσους, το ιστορικό αντίβαρο στην Τουρκική ‘μάστιγα’ και που οι απαρχές τους έχουν καίριο σημείο αναφοράς τον Αγαθάγγελο και τις αναφορές του στο ‘ξανθό γένος-που γνώρισαν πιένες κατά την περίοδο των Ορλωφικών- δεν είναι η πρώτη φορά που η Ρωσία, δείχνει στην πράξη, ότι ενεργεί με ‘κρύο αίμα’ στην προώθηηε των γεωπολιτικών της επιδιώξεων.

Όχι ότι το ίδιο δεν ισχύει κατά κανόνα στις διεθνείς σχέσεις, μέσα από τη μακιαβελική παραδοχή ότι το κράτη δεν έχουν φιλίες αλλά συμφέροντα, αλλά διαψεύδει εκ νέου το θυμικό πάνω στο οποίο αριστοτεχνικά εξυφαίνεται σε βάθος χρόνο η Ρωσική προπαγάνδα. Το καθεστώς ουδόλλως επηρεάζει. Είτε είναι η αυλή του Τσάρου, είτε τα χαλκεία της NKVD, οι μηχανισμοί και οι ειδικοί πάντα υπάρχουν.

Τρανό παράδειγμα στυγνού καιροσκοπισμού, αποτελεί στην περίπτωση αυτή από πλευράς της μεγάλης αυτής χώρας το σύμφωνο Μολότωφ Ρίμπεντροπ. Που απετέλεσε για την εποχή του θεσμική νομιμοποίηση του Ναζιστικού παραλογισμού και οικοδομήθηκε πάνω στον διαμοιρασμό της Πολωνίας, μέσα από πρακτικές θηριωδίας και καταπάτησης κάθε αρχής δικαίου και ηθικής. Η δολοφονία των χιλιάδων Πολωνών αξιωματικών και προκρίτων στο δάσος του Κατίν, από τους εκτελεστές του Μπέρια, είναι αδιάψευστος μάρτυρας των δόλιων στοχεύσεων, που εκφεύγουν από κάθε πλαίσιο εδαφικών επιδιώξεων και γεωπολιτιικών αποκτημάτων.

Στην περίπτωση της χώρας μας δεν μπορεί να λησμονηθεί η καίρια σύμπραξη του Λένιν και των Σοβιετικών με τον Κεμάλ και η πολύτιμη συνδρομή σε μέσα και χρήματα που του παρείχαν, το 1921, εναντίον του Ελληνικού στρατού αρχικά και στη συνέχεια για την πραγματοποίηση της γενοκτονίας του Μικρασιατικού και Ποντιακού Ελληνισμού. Αλλά και νωρίτερα, το 1799, ο Αλέξανδρος ο Α, Τσάρος της Ρωσίας, είχε συμμαχήσει με τον Σελήμ τον Γ’ τον Οθωμανό Σουλτάνο, για την επιδίωξη των κοινών τους στόχων, με αφορμή την εκτιμώμενη Γαλλική επέκταση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Λίγα μόλις χρόνια νωρίτερα με τη συνθήκη του Κιουτσούκ Καιναρτζή, το 1774, στον απόηχο των Ορλωφικών, οι δύο αυτοκρατορίες, βρήκαν πεδίο συνεννόησης, ενώ οι Έλληνες επαναστάτες εγκαταλειμμένοι από τους Ρώσους και την Αικατερίνη Γ’ αφέθηκαν στην εκδικητική μανία, των Οθωμανών και των Τουρκαλβανών μισθοφόρων τους.

Επόμενο πεδίο που θα δοκιμαστεί η Ρωσοτουρκική σύμπνοια είναι η Λιβύη. Μια χώρα βαρόμετρο για την αναζήτηση ισορροπιών μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν. Που για την ώρα καταγράφει θετικό προηγούμενο. Μια εξέλιξη που είναι αρνητική και υπό συνθήκες επίφοβη για τα συμφέροντά μας.

thepresident

Περισσότερα Άρθρα...